การประเมินระบบเฝ้าระวังวัณโรคปอดโรงพยาบาลกาบเชิง อำเภอกาบเชิง จังหวัดสุรินทร์

บทคัดย่อ

หลักการและเหตุผล: วัณโรคปอดเป็นโรคเฝ้าระวังที่สำคัญของจังหวัดสุรินทร์ การรายงานข้อมูลระบบเฝ้าระวังวัณโรคปอดในโปรแกรมรายงานข้อมูลวัณโรคของประเทศไทย (National Tuberculosis Information Program: NTIP online) มีจำนวนของผู้ป่วยวัณโรคปอดที่ขึ้นทะเบียนในโปรแกรม ต่างจากจำนวนผู้ป่วยวัณโรคปอดในเวชระเบียนในช่วงเวลาเดียวกัน
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษากระบวนการ ปัญหา และอุปสรรค ของการรายงานระบบเฝ้าระวังวัณโรคปอด โรงพยาบาลกาบเชิง ในโปรแกรมรายงานข้อมูลวัณโรคของประเทศไทย (NTIP online) ศึกษาคุณลักษณะเชิงปริมาณ และศึกษาคุณลักษณะเชิงคุณภาพ
วิธีการศึกษา: ศึกษาเชิงพรรณนา กระบวนการ ปัญหา และอุปสรรค การคัดกรอง การรายงานระบบเฝ้าระวังวัณโรคปอดโรงพยาบาลกาบเชิง ศึกษาคุณลักษณะเชิงปริมาณของระบบเฝ้าระวัง โดยการทบทวนเวชระเบียนผู้ป่วยตรงตามนิยามวัณโรคปอด ระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ.2563 – 30 กันยายน พ.ศ.2566 เปรียบเทียบกับข้อมูลผู้ป่วยที่รายงานในระบบ NTIP ศึกษาคุณลักษณะเชิงคุณภาพโดยใช้วิธีสัมภาษณ์เชิงลึกรายบุคคลผู้เกี่ยวข้องในระบบเฝ้าระวังโรค
ผลการศึกษา: การเฝ้าระวังติดตามกลุ่มผู้ป่วยที่สงสัยวัณโรคปอดจากแบบคัดกรอง/ผู้ป่วยที่สงสัยวัณโรคปอดแต่ตรวจไม่พบเชื้อ ยังไม่มีระบบติดตามที่มีประสิทธิภาพ คำนวณค่าความไวของระบบเฝ้าระวัง NTIP ได้ร้อยละ 86.3 และคำนวณค่าพยากรณ์บวกได้ร้อยละ 100 มีความทันเวลาในการรายงานร้อยละ 94.5 และสามารถเป็นตัวแทนของผู้ป่วยวัณโรคปอดที่มารับการรักษาที่โรงพยาบาลได้ คุณภาพของข้อมูลพบว่าตัวแปรสำคัญมีความถูกต้อง ร้อยละ 100 และมีความครบถ้วนร้อยละ 100 ผลการศึกษาเชิงคุณภาพ พบว่าระบบมีความซับซ้อน แต่ยังมีความยืดหยุ่นสูง ได้รับการยอมรับ และสามารถใช้ประโยชน์ได้ในทุกระดับ
สรุป: ระบบเฝ้าระวังวัณโรคปอดโรงพยาบาลกาบเชิง อำเภอกาบเชิง จังหวัดสุรินทร์ เป็นระบบเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาที่มีความไวและค่าพยากรณ์บวกสูง ทันเวลาและสามารถเป็นตัวแทนผู้ป่วยวัณโรคในโรงพยาบาลได้ แต่ระบบยังมีความซับซ้อน และยังไม่มีระบบติดตามในโรงพยาบาลที่มีประสิทธิภาพ ควรพัฒนาระบบการติดตามผู้ป่วยกลุ่มเสี่ยงหรือผู้ป่วยที่อยู่ระหว่างการเฝ้าระวัง และควรมีการสอนการใช้งานให้ผู้ที่เกี่ยวข้องอย่างต่อเนื่อง รวมถึงพัฒนาระบบเชื่อมต่อข้อมูลกับโรงพยาบาลเพื่อลดความซับซ้อนของการรายงาน