การเปรียบเทียบภาวะ care giver burden ก่อนและหลังการใช้แนวทางการดูแล care giver ในผู้ดูแลผู้ป่วยจิตเวชที่เข้ารักษาที่หอผู้ป่วยในโรงพยาบาลบ้านด่าน

Main Article Content

ศศินิภา ประดุจชนม์

บทคัดย่อ

หลักการและเหตุผล: เนื่องจากผู้ป่วยจิตเวชจำเป็นต้องมีผู้ดูแลที่ต้องดูแลใกล้ชิด และอาจทำให้ผู้ดูแลมีภาวะเหนื่อยล้าเกิดขึ้น ผู้วิจัยจึงเห็นความสำคัญของผู้ดูแล จึงศึกษาภาวะ care giver burden และจัดทำแนวทางการดูแล care giver เพื่อประเมินและให้คำแนะนำผู้ดูแลผู้ป่วย
วัตถุประสงค์: เพื่อเปรียบเทียบภาวะ care giver burden ก่อนและหลังการใช้แนวทางการดูแล care giver
ในผู้ดูแลผู้ป่วยจิตเวชที่เข้ารักษาที่หอผู้ป่วยในโรงพยาบาลบ้านด่านและเพื่อประเมินความพึงพอใจของผู้ดูแลที่ดูแลผู้ป่วยจิตเวช
วิธีการศึกษา: เป็นการศึกษาเชิงทดลองเบื้องต้น โดยมีกลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ดูแล ที่มาดูแลผู้ป่วยจิตเวชที่เข้ามารักษาในหอผู้ป่วย โดยอยู่ดูแลผู้ป่วยมากกว่า 8 ชม./วัน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบจำเพาะเจาะจง จำนวน 35 คน ใช้แบบสอบถามข้อมูล 3 ส่วน (ข้อมูลทั่วไป ประเมินภาวะ care giver burden โดยใช้ Zarit interview 11ข้อก่อนและหลังใช้แนวทางการดูแลcare giver และแบบสอบถามความพึงพอใจ) วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนา ได้แก่ จำนวน ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติอนุมาน ได้แก่ dependent t-test
ผลการศึกษา: พบว่าผู้ดูแลส่วนใหญ่เป็นเพศหญิงร้อยละ 74.3 มีอายุเฉลี่ย 51.8 ปี (24-84 ปี) มีระดับการศึกษาส่วนใหญ่อยู่ในระดับประถมศึกษา รายได้ส่วนใหญ่ 2,001-5,000 บาท/เดือน ความสัมพันธ์ที่พบมากที่สุดคือพ่อหรือแม่ และผู้ดูแลส่วนใหญ่มีแหล่งช่วยเหลืออื่นๆ ภาวะ care giver burden ลดลงหลังจากใช้แนวทางการดูแล care giver โดยมีคะแนนเฉลี่ยก่อนใช้ 16.5 (SD. = 3.60) คะแนนและหลังใช้ลดลงเป็น 8.2 คะแนน (SD. =1.66) (t = 14.01 p-value=0.00) ซึ่งถือได้ว่าภาวะ care giver burden ของผู้ดูแลลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติและระดับความพึงพอใจมีค่าเฉลี่ยอยู่ระดับมาก (คะแนนเฉลี่ย = 4.3)
สรุปผล: ผลลัพธ์เรื่องภาวะ care giver burden ก่อนและหลังใช้แนวทางดูแล care giver ของผู้ดูแลลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติและภาพรวมของความพึงพอใจอยู่ระดับมาก

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ประดุจชนม์ ศ. . (2025). การเปรียบเทียบภาวะ care giver burden ก่อนและหลังการใช้แนวทางการดูแล care giver ในผู้ดูแลผู้ป่วยจิตเวชที่เข้ารักษาที่หอผู้ป่วยในโรงพยาบาลบ้านด่าน. วารสารการแพทย์โรงพยาบาลศรีสะเกษ สุรินทร์ บุรีรัมย์, 40(1), 225–234. สืบค้น จาก https://he02.tci-thaijo.org/index.php/MJSSBH/article/view/273490
ประเภทบทความ
นิพนธ์ต้นฉบับ

เอกสารอ้างอิง

สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.), กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. การดูแลผู้ป่วยจิตเวชเรื้อรังในชุมชน. ใน: สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.), กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือการดูแลผู้ป่วยจิตเวชเรื้อรังในชุมชนสำหรับบุคลากรของหน่วยบริการระดับปฐมภูมิ. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพฯ : แสงจันทร์การพิมพ์ ; 2559 : 1-8.

วัจนา ลีละพัฒนะ, สายพิณ หัตถีรัตน์. เมื่อผู้ดูแลทำไม่ไหวแล้ว. [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 31 ตุลาคม 2567]. ค้นได้จาก: https://www.rama.mahidol.ac.th/fammed/th/article/postgrad/writer23/article_4.

พิทภรณ์ พลโคตร. การพัฒนาแนวทางการดูแลผู้ป่วยโรคจิตเวชที่เสี่ยงต่อการก่อความรุนแรงโดยใช้การจัดการรายกรณีแบบมีส่วนร่วมในชุมชน. วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน .2567;10(4):184-94.

กลุ่มงานประกันสุขภาพและเวชระเบียน โรงพยาบาลบ้านด่าน. รายงานผู้ป่วยประจำปีงบประมาณ 2567 :แผนกจิตเวช. บุรีรัมย์ : โรงพยาบาลบ้านด่าน ; 2567. (เอกสารอัดสำเนา).

เพชรน้อย สิงห์ช่างชัย, ศิริพร ขัมภลิขิต, ทัศนีย์ นะแส. วิจัยทางการพยาบาล : หลักการและกระบวนการ. สงขลา : คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ; 2539.

ราชวิทยาลัยแพทย์เวชศาสตร์ครอบครัวแห่งประเทศไทย, สมาคมแพทย์เวชปฏิบัติทั่วไป/เวชศาสตร์ครอบครัวแห่งประเทศไทย. แบบประเมินภาระการดูแลผู้ป่วยที่บ้าน. ใน: ราชวิทยาลัยแพทย์เวชศาสตร์ครอบครัวแห่งประเทศไทย, สมาคมแพทย์เวชปฏิบัติทั่วไป/เวชศาสตร์ครอบครัวแห่งประเทศไทย. การประเมินความพร้อมของผู้ป่วย ครอบครัว สภาพที่พักอาศัย และทีมดูแลที่บ้าน. กรุงเทพฯ : ราชวิทยาลัยแพทย์เวชศาสตร์ครอบครัวแห่งประเทศไทย, สมาคมแพทย์เวชปฏิบัติทั่วไป/เวชศาสตร์ครอบครัวแห่งประเทศไทย ; 2565 : 14.

งานจัดการความรู้ คณะแพทยศาสตร์ ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล. หลักการดูแลผู้ดูแลผู้ป่วย(CAREGIVER). [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 31 ตุลาคม 2567]. ค้นได้จาก:URL: https://www2.si.mahidol.ac.th/km/cop/clinical/palliativecare/5094/.

กองสุขภาพจิตสังคม กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือคลายเครียด (ฉบับปรับปรุงใหม่) ดูแลสุขภาพใจกันหน่อยนะ ตอน...“เครียดได้ คลายเป็น”. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : บริษัท บียอนด์ พับลิสชิ่ง จำกัด ; 2565.

ศตวรรษ อุดรศาสตร์. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาระของผู้ดูแลชายที่ดูแลผู้สูงอายุโรคหลอดเลือดสมอง. [วิทยานิพนธ์พยาบาลศาสตร์มหาบัณฑิต]. สาขาวิชาการพยาบาลผู้สูงอายุ, คณะพยาบาลศาสตร์, บัณฑิตวิทยาลัย; ชลบุรี : มหาวิทยาลัยบูรพา ; 2561 : 1-10.

สมจิต หนูเจริญกุล, บรรณาธิการ. การดูแลตนเอง : ศาสตร์และศิลปะทางการพยาบาล. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพมหานคร : วีเจ พริ้นติ้ง ; 2537.

ช่อดาว เมืองพรหม. ความพึงพอใจของประชาชนต่อคุณภาพการให้บริการของโรงพยาบาลธนบุรี. [สารนิพนธ์ การค้นคว้าอิสระรัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต]. สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร์, บัณฑิตวิทยาลัย; กรุงเทพฯ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยสยาม ; 2562.