ผลของการวางแผนการดูแลล่วงหน้าในผู้ป่วยประคับประคอง ที่เป็นผู้ป่วยโรคมะเร็งระยะลุกลามเปรียบเทียบกับผู้ป่วยโรคเรื้อรังระยะท้าย โรงพยาบาลบัวใหญ่ จังหวัดนครราชสีมา

บทคัดย่อ

หลักการและเหตุผล: คลินิกประคับประคองโรงพยาบาลบัวใหญ่ พบผู้ป่วยโรคเรื้อรังระยะท้ายมักถูกส่งปรึกษาเพื่อดูแลแบบประคับประคองในช่วงเวลาสุดท้ายของชีวิต ต่างจากผู้ป่วยโรคมะเร็งระยะลุกลามที่จะส่งปรึกษาเมื่อได้รับการวินิจฉัยแต่ต้น ทำให้ผู้ป่วยโรคเรื้อรังระยะท้ายได้รับการดูแลแบบประคับประคองช้ากว่า รวมถึงได้รับการวางแผนการดูแลล่วงหน้าที่ช้ากว่า อีกทั้งการดำเนินโรคในระยะท้ายที่มีความต่างกัน จึงได้ทำการศึกษาเปรียบเทียบผลของการวางแผนการดูแลล่วงหน้าว่ามีความแตกต่างกันหรือไม่
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาเปรียบเทียบผลของการวางแผนการดูแลล่วงหน้าต่อ 1.การทำหัตถการที่ไม่จำเป็นในระยะท้ายของชีวิต 2.สถานที่เสียชีวิต 3.จำนวนวันนอนโรงพยาบาลในช่วง 30 วันก่อนเสียชีวิต ในกลุ่มผู้ป่วยโรคมะเร็งระยะลุกลามและกลุ่มผู้ป่วยโรคเรื้อรังระยะท้าย
วิธีการศึกษา: เป็นการศึกษาแบบ retrospective analytic study โดยการทบทวนเวชระเบียน ใช้แบบบันทึกข้อมูลในประเด็นที่สนใจศึกษา การศึกษาตัวอย่างจากกลุ่มผู้ป่วยประคับประคอง ที่ได้รับการดูแลจากโรงพยาบาลบัวใหญ่ เสียชีวิตระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ.2565 – วันที่30 กันยายน พ.ศ.2566 2 กลุ่ม ได้แก่ ผู้ป่วยโรคมะเร็งระยะลุกลาม 111 ราย และผู้ป่วยโรคเรื้อรังระยะท้าย 75 ราย วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้โปรแกรมสำเร็จรูป วิเคราะห์โดยใช้สถิติเชิงพรรณนา การแจกแจงความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่ามัธยฐาน และสถิติเชิงอนุมาน Chi square และ t-test ทดสอบ
ผลการศึกษา: กลุ่มตัวอย่าง 186 ราย ผ่านเกณฑ์คัดเข้า 147 ราย เป็นผู้ป่วยโรคมะเร็งระยะลุกลาม 92 ราย ผู้ป่วยโรคเรื้อรังระยะท้าย 55 ราย พบว่ากลุ่มผู้ป่วยโรคเรื้อรังระยะท้าย มีอายุเฉลี่ยสูงกว่า (76 ± 11.9 ปี และ 69 ± 13.6 ปี p-value = 0.001) เมื่อเปรียบเทียบค่าสัดส่วนความสามารถในการช่วยเหลือตัวเองของผู้ป่วยสองกลุ่ม พบว่ามีความแตกต่างกัน (p-value < 0.001) ผลของการวางแผนการดูแลล่วงหน้า ต่อการทำหัตถการไม่จำเป็นในระยะท้ายของชีวิต คือการใส่ท่อช่วยหายใจ (ร้อยละ 1.1 และ 7.3 p-value = 0.169) การนวดหัวใจผายปอดกู้ชีพ (ร้อยละ 1.1 และ 5.5 p- value = 0.115) สถานที่เสียชีวิตส่วนใหญ่เสียชีวิตที่บ้าน (ร้อยละ 92.4 และ 81.8 p-value = 0.057) จำนวนวันนอนโรงพยาบาลในช่วง 30 วันก่อนเสียชีวิต (เฉลี่ย 4.0 ± 5.0 วัน และ 5.0 ± 7.5 วัน p- value = 0.325) พบว่าทั้งสองกลุ่มไม่มีความแตกต่างกันทางสถิติ
สรุป: ผลของการวางแผนการดูแลล่วงหน้า ต่อการทำหัตถการไม่จำเป็นในระยะท้ายของชีวิต สถานที่เสียชีวิต และจำนวนวันนอนโรงพยาบาลในช่วง 30 วันก่อนเสียชีวิต ของผู้ป่วยทั้งสองกลุ่มไม่ต่างกัน เมื่อได้รับการวางแผนการดูแลล่วงหน้า ผู้ป่วยทั้งสองกลุ่ม ได้รับการดูแลในระยะท้ายตรงตามประสงค์ที่บันทึกไว้