ประสิทธิผลของโปรแกรมการรักษาผู้ป่วยเบาหวานผ่านบริการ Telemedicine พื้นที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล ตำบลปราสาท อำเภอบ้านด่าน จังหวัดบุรีรัมย์
Main Article Content
บทคัดย่อ
หลักการและเหตุผล: การจัดให้มีบริการ Telemedicine เพื่อดูแลรักษาผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 เป็นทางเลือกหนึ่งในการดูแลผู้ป่วย ประกอบกับการจัดบริการ Telemedicine เพื่อดูแลรักษาผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 มีอยู่อย่างจำกัด ผู้วิจัยจึงมีความสนใจที่จะศึกษาประสิทธิผลของการรักษาผ่านบริการ Telemedicine ในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่มีระดับน้ำตาลในเลือดหลังอดอาหาร (FBS) อยู่ในเกณฑ์ดีที่ส่งออกไปรับการตรวจรักษาต่อที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล
วัตถุประสงค์: เพื่อเปรียบเทียบความรู้ด้านการดูแลตนเอง การปฏิบัติตนในการดูแลตนเอง ผลการรักษาทางคลินิกของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 และประเมินความพึงพอใจหลังรับบริการ Telemedicine
วิธีการศึกษา: เปรียบเทียบกลุ่มตัวอย่างเดียววัดผลก่อน-หลัง กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 30 ราย เก็บรวมรวมข้อมูลระหว่างเดือนสิงหาคมถึงเดือนตุลาคม พ.ศ.2567 เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ แบบสอบถาม ประกอบด้วย 5 ส่วนคือ ข้อมูลทั่วไป แบบวัดความรู้เกี่ยวกับโรคเบาหวาน แบบวัดการปฏิบัติตนของผู้ป่วยเบาหวาน แบบบันทึกผลการรักษาทางคลินิก และแบบประเมินความพึงพอใจ แบบสอบถามผ่านการตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหาจากผู้เชี่ยวชาญ และทดสอบความเชื่อมั่น ได้ค่าความเชื่อมั่นของแบบวัดความรู้ด้านการดูแลตนเอง เท่ากับ 0.67 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และสถิติอนุมานได้แก่ Paired samples t-test
ผลการศึกษา: ค่าเฉลี่ยคะแนนความรู้ฯก่อนรับบริการ Telemedicine เท่ากับ 6.9±1.6 และหลังรับบริการ เท่ากับ 7.2±2.0 ซึ่งมีค่าเพิ่มขึ้นแต่ไม่มีความแตกต่างทางสถิติ (p=0.417) ค่าเฉลี่ยคะแนนระดับการปฏิบัติตนก่อนรับบริการเท่ากับ 25.5± 2.1 และหลังรับบริการเท่ากับ 26.3±2.5 ซึ่งมีค่าเพิ่มขึ้นแต่ไม่มีความแตกต่างทางสถิติ (p=0.21) ค่าเฉลี่ยของ HbA1c ก่อนรับบริการเท่ากับ 6.9±1.7 หลังรับบริการเท่ากับ 7.1±1.0 ซึ่งมีค่าเพิ่มขึ้นเพิ่มขึ้นแต่ไม่มีความแตกต่างทางสถิติ (p=0.36) แตกต่างกับค่าเฉลี่ยของ Serum Creatinine ก่อนรับบริการเท่ากับ 0.9±0.3 หลังรับบริการเท่ากับ 0.8±0.3 ที่มีแนวโน้มดีขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p=0.012) และไม่พบการเกิดภาวะแทรกซ้อนเฉียบพลันที่ทำให้ต้องนอนโรงพยาบาล เมื่อประเมินความพึงพอใจพบว่า ผู้รับบริการมีความพึงพอใจอยู่ในระดับมาก
สรุป: โปรแกรมการรักษาผู้ป่วยเบาหวานผ่านบริการ Telemedicine สามารถนำไปใช้ในการดูแลรักษาผู้ป่วยเบาหวานที่มีระดับน้ำตาลในเลือดอยู่ในเกณฑ์ดีได้อย่างปลอดภัย ส่งผลให้ผู้ป่วยเข้าถึงบริการได้สะดวก ลดค่าใช้จ่ายการเดินทางของผู้ป่วย และผู้ป่วยเกิดความพึงพอใจมาก
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กองโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือแนวทางการดำเนินงาน NCD Clinic Plus. นนทบุรี : กองโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ; 2566.
ราชวิทยาลัยอายุรแพทย์แห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์, สมาคมโรคเบาหวานแห่งประเทศไทย ในพระราชูปถัมภ์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี, สมาคมต่อมไร้ท่อแห่งประเทศไทย, กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข, สำนักงานหลักประกันสุขภาพ. แนวทางเวชปฏิบัติ สำหรับโรคเบาหวาน 2566. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพฯ : ศรีเมืองการพิมพ์ ; 2566.
Greeviroj P, Thavaraputta S, Buranasupkajorn P, Laichuthai N. The Impact of Telemedicine-Augmented Integrated Personalized Diabetes Management on Glycemic Control in Adults With Diabetes Mellitus During the COVID-19 Pandemic: A Retrospective Study. Asia Pac J Public Health 2023;35(2-3):194-6. doi: 10.1177/10105395231158458.
ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร กระทรวงสาธารณสุข. รายงานจังหวัดที่มีบริการการแพทย์ทางไกลตามเกณฑ์ที่กำหนด (Telemedicine). [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 27 มีนาคม 2567]. ค้นได้จาก:URL: HDC - รายละเอียด Template : จังหวัดที่มีบริการการแพทย์ทางไกลตามเกณฑ์ที่กำหนด.
รัตนา ค้าขาย, ภาวนา ดาวงศ์ศรี. ผลของการใช้โปรแกรมการให้ข้อมูล การสร้างแรงจูงใจ และการพัฒนาทักษะการใช้ยาหยอดตาต่อพฤติกรรม ความร่วมมือในการรักษาของผู้ป่วยสูงอายุโรคต้อหิน โรงพยาบาลอุดรธานี. วารสารการแพทย์โรงพยาบาลอุดรธานี 2565;30(3):420-34.
ภัททกุล จันทร์สวาท. ผลการสอนสุขศึกษาแก่ผู้ป่วยเบาหวานในโรงพยาบาลหลวงพ่อทวีศักดิ์ ชุตินธโร อุทิศ. [วิทยานิพนธ์ปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต]. สาขาวิชาวิทยาการสังคมและการจัดการระบบสุขภาพ, บัณฑิตวิทยาลัย; กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยศิลปากร ; 2551.
Vagias WM. Likert-Type Scale Response Anchors. Clemson International Institute for Tourism and Research Development, Department of Parks, Recreation and Tourism Management. Clemson : Clemson University ; 2006.
Best JW. Research in education. New Jersy : Printice-Hall ; 1977.
รัฐศาสตร์ สุดหนองบัว. การเปรียบเทียบประสิทธิผลของการตรวจผ่านระบบการแพทย์ทางไกล (Telemedicine) และการตรวจแบบดั้งเดิมในผู้ป่วยเบาหวานเพื่อควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด โรงพยาบาลมหาชนะชัย จังหวัดยโสธร. วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน 2567;10(2):200-10.
จารุวัณย์ รัตนะมงคลกุล. แอปพลิเคชันไดเอทช์ (Dietz): เทเลเมดิชีนเพื่อการติดตามการรักษาและการดูแลตัวเองของผู้ป่วยเบาหวาน. วารสารสมาคมเวชสารสนเทศไทย 2565;1(1):46-54.
Sun C, Sun L, Xi S, Zhang H, Wang H, Feng Y, et al.Mobile Phone-Based Telemedicine Practice in Older Chinese Patients with Type 2 Diabetes Mellitus: Randomized Controlled Trial. JMIR Mhealth Uhealth 2019;7(1):e10664. doi: 10.2196/10664.
ประเสริฐ บินตะคุ. การจัดบริการดูแลผู้ป่วยเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ไม่ดี ผ่านระบบการแพทย์ทางไกล ของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (Telemedicine NCDs on Cloud). วารสารวิจัยและพัฒนาระบบสุขภาพ 2566;16(3):127–40.