เครื่องมือเพื่อทำนายความเสี่ยงต่อการหกล้มในผู้สูงอายุในชุมชนเขตเมืองจังหวัดศรีสะเกษ
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทนำ: ปัญหาการหกล้มนับว่าเป็นปัญหาหนึ่งที่สำคัญในผู้สูงอายุที่พบได้บ่อย และพบว่าสาเหตุสำคัญของการบาดเจ็บที่ทำให้เสียชีวิตได้ แต่การคัดกรองความเสี่ยงในการหกล้มยังไม่ครอบคลุมในกลุ่มผู้สุงอายุและเครื่องมือในการประเมินมีข้อจำกัดในการใช้
วัตถุประสงค์: เพื่อสร้างเครื่องมือเพื่อใช้ในทำนายความเสี่ยงในการหกล้มในผู้สุงอายุในบริบทชุมชนเขตเมือง
วิธีการศึกษา: การวิจัยนี้เป็นการศึกษาแบบ clinical prediction research ในผู้สุงอายุที่มีอายุตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไปในชุมชนเขตเมือง จังหวัดศรีสะเกษ จำนวน 183 ราย โดยการเก็บข้อมูลย้อนหลัง(retrospective data collection) จากแบบสัมภาษณ์ (Interview form) แบบฟอร์มเก็บข้อมูล (Data record form) การทดสอบการเดิน และนำไปวิเคราะห์ข้อมูลส่วนบุคคล โดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ จำนวน ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน วิเคราะห์ข้อมูลความสัมพันธ์ของปัจจัยต่าง ๆ กับการหกล้มในผู้สูงอายุ ด้วยสถิติเชิงอนุมาน (Inferential statistics) โดยใช้ค่า Chi square test, t-test, Univariable และ Multivariable logistic regression นำปัจจัยที่สัมพันธ์กับการหกล้มในผู้สูงอายุ ไปพัฒนาเพื่อสร้างขึ้นเป็นเครื่องมือปัจจัยทำนายความเสี่ยงในการหกล้มในผู้สูงอายุ
ผลการศึกษา: ผู้เข้าร่วมงานวิจัยทั้งสิ้น 183 ราย ผู้ที่ประวัติการหกล้มในช่วงหนึ่งปีที่ผ่านมามีทั้งสิ้น 47 ราย (ร้อยละ25.7) และอายุเฉลี่ยในผู้ที่มีประวัติพลัดตกหกล้มคือ 71 ปี เมื่อพิจารณาโดยการวิเคราะห์ข้อมูลจะพบว่ามีปัจจัยที่สามารถนำไปใช้ในการสร้างเครื่องมือเพื่อใช้ในทำนายความเสี่ยงในการหกล้มของผู้สุงอายุในชุมชน คือ ปัจจัยโรคประจำตัวโลหิตจาง, ปัจจัยการที่มีประวัติใช้ยากลุ่ม Benzodiazepine ในช่วงสามเดือนที่ผ่านมา, ปัจจัยด้านความเสี่ยงต่อภาวะขาดสารอาหาร, ปัจจัยด้านการมีปัญหาด้านการมองเห็น, และปัจจัยด้านความกลัวว่าจะหกล้ม ค่าจุดตัด(cut-off value)ของคะแนนรวมที่เหมาะสมคือ1.5 คะแนน แบ่งกลุ่มความเสี่ยงออกเป็นความเสี่ยงสูงและความเสี่ยงต่ำ เครื่องมือจะมีค่าความไว(sensitivity)ร้อยละ 76.6 ค่าความจำเพาะ (specificity) ร้อยละ 58.1 และมีค่าความสามารถในการทำนายที่ร้อยละ 68
สรุปผล: เครื่องมือเพื่อใช้ในทำนายความเสี่ยงในการหกล้มของผู้สุงอายุ มีค่าความไวที่สูงเหมาะสมกับการใช้คัดกรองความเสี่ยงในชุมชน นอกจากนั้นยังมีจำนวนข้อในการประเมินที่เหมาะสม มีความชัดเจน ทำให้ประหยัดเวลาในการประเมินและมีความเหมาะกับการนำไปใช้ในเวชปฏิบัติ
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กรมกิจการผู้สูงอายุ กระทรวงมหาดไทย. สถิติผู้สูงอายุ กันยายน 2567. [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 15 ธันวาคม 2567]. ค้นได้จาก:URL: https://www.dop.go.th/th/statistics_page?cat=1&id=2559.
World Health Organization. Falls : Key facts. [Internet]. [Cited 2024 Oct 3]. Available from:URL: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/falls.
กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. การป้องกันการบาดเจ็บ : ข้อมูลการพลัดตกหกล้ม ผู้สูงอายุที่มารับบริการด้วยมีการบาดเจ็บสาเหตุจากการพลัดตกหกล้ม พ.ศ. 2560-2565. [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 15 ธันวาคม 2567]. ค้นได้จาก:URL: หน้าแรก | กรมควบคุมโรค
กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. การป้องกันการบาดเจ็บ : รายงานการสำรวจความรอบรู้ ความเข้าใจปัจจัยเสี่ยงและการประเมินความเสี่ยงต่อการพลัดตกหกล้ม ปีงบประมาณ 2566. [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 15 ธันวาคม 2567]. ค้นได้จาก:URL: 3714020230919075839.pdf
กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข. การคัดกรองภาวะโภชนาการในผู้สูงอายุ. ใน: กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือการคัดกรองและประเมินสุขภาพผู้สูงอายุ พ.ศ. 2564. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพฯ : บริษัท ณจันตา ครีเอชั่น ; 2564 : 33-5.
Park SH, Kwak MJ. Performance of the Geriatric Depression Scale-15 with Older Adults Aged over 65 Years: An Updated Review 2000-2019. Clin Gerontol 2021;44(2):83-96. doi: 10.1080/07317115.2020.1839992.
Bohannon RW. Reference values for the timed up and go test: a descriptive meta-analysis. J Geriatr Phys Ther 2006;29(2):64-8. doi: 10.1519/00139143-200608000-00004.
Dharmarajan TS, Avula S, Norkus EP. Anemia increases risk for falls in hospitalized older adults: an evaluation of falls in 362 hospitalized, ambulatory, long-term care, and community patients. J Am Med Dir Assoc 2006;7(5):287-93. doi: 10.1016/j.jamda.2005.10.010.
ณัฐติยา เตียวตระกูล. Anemia in older adult. วารสารโลหิตวิทยาและเวชศาสตร์บริการโลหิต 2564;21(4):264-72.
กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข. การตรวจความสมบูรณ์ของเม็ดเลือด. ใน: กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข. แนวทางการตรวจสุขภาพที่จำเป็นและเหมาะสมสำหรับประชาชน ฉบับปรับปรุง 2565. กรุงเทพฯ : ห้างหุ้นส่วนจำกัด เพนตากอน แอ็ดเวอร์ไทซิ่ง ; 2565 : 59
Na I, Seo J, Park E, Lee J. Risk of Falls Associated with Long-Acting Benzodiazepines or Tricyclic Antidepressants Use in Community-Dwelling Older Adults: A Nationwide Population-Based Case-Crossover Study. Int J Environ Res Public Health 2022;19(14):8564.
doi: 10.3390/ijerph19148564.
Tsai AC, Lai MY. Mini Nutritional Assessment and short-form Mini Nutritional Assessment can predict the future risk of falling in older adults - results of a national cohort study. Clin Nutr 2014;33(5):844-9. doi: 10.1016/j.clnu.2013.10.010.
Eglseer D, Hoedl M, Schoberer D. Malnutrition risk and hospital-acquired falls in older adults: A cross-sectional, multicenter study. Geriatr Gerontol Int 2020;20(4):348-53.
doi: 10.1111/ggi.13885.
Talarska D, Strugała M, Szewczyczak M, Tobis S, Michalak M, Wróblewska I, et al. Is independence of older adults safe considering the risk of falls? BMC Geriatr 2017;17(1):66. doi: 10.1186/s12877-017-0461-0.
กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข. การตรวจตา. ใน: กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข. แนวทางการตรวจสุขภาพที่จำเป็นและเหมาะสมสำหรับประชาชน ฉบับปรับปรุง 2565. กรุงเทพฯ : ห้างหุ้นส่วนจำกัด เพนตากอน แอ็ดเวอร์ไทซิ่ง ; 2565 : 58
Thiamwong L, Thamarpirat J, Maneesriwongul W, Jitapunkul S. Thai falls risk assessment test (Thai-FRAT) developed for community-dwelling Thai elderly. J Med Assoc Thai 2008;91(12):1823-31. PMID: 19133516
ชนินท์ ประคองยศ, นันทรัตน์ ปินปังคง, จินต์จุฑา ยาวินัง, พัสกร อิงคสันตติกุล, ภฤดา พัชรานุรักษ์. การทดสอบคุณสมบัติของเครื่องมือแบบประเมินความเสี่ยงต่อการพลัดตกหกล้มฉบับประยุกต์ของผู้สูงอายุที่อาศัยอยู่ใน อำเภอเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง. เชียงรายเวชสาร 2566;15(1):63-72.