ผลของโปรแกรมการประยุกต์ทฤษฎีแบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพต่อพฤติกรรมการบริโภคอาหาร และกิจกรรมทางกายของเด็กวัยเรียน

ผู้แต่ง

  • เสาวนีย์ ชูจันทร์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา
  • พันธิพา จารนัย คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา

คำสำคัญ:

พฤติกรรมการบริโภคอาหาร, กิจกรรมทางกาย, เด็กวัยเรียน, ทฤษฎีแบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพ

บทคัดย่อ

บทนำ: การศึกษานี้เป็นวิจัยกึ่งทดลอง (Quasi-Experimental research) มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรม การประยุกต์ทฤษฎีแบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพต่อพฤติกรรมการบริโภคอาหาร และกิจกรรมทางกายของเด็กวัยเรียน โดยประยุกต์ ใช้ทฤษฎีแบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพ (Health Belief Model) เป็นกรอบแนวคิดในการศึกษาครั้งนี้ กลุ่มตัวอย่าง คือ เด็กวัยเรียน ที่มีอายุ 10-12 ปี จำานวน 46 คน กลุ่มตัวอย่างได้รับการสอนตามโปรแกรมสุขศึกษาจำานวน 3 ครั้ง และวัดพฤติกรรมการบริโภคอาหาร และกิจกรรมทางกาย ก่อนทดลอง หลังการทดลอง 2 สัปดาห์ และ 3 เดือน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบประเมินพฤติกรรม การบริโภคอาหาร และกิจกรรมทางกายของเด็กวัยเรียน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติ Repeated-Measures ANOVA ผลการศึกษาพบว่า คะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการบริโภคอาหาร และกิจกรรมทางกายของเด็กวัยเรียนหลังการทดลอง 2 สัปดาห์ และหลังการทดลอง 3 เดือน สูงกว่าก่อนการทดลองอย่างมีนัยสำาคัญทางสถิติที่ระดับ .05 จากการศึกษานี้มีข้อเสนอแนะว่า ควรมีการศึกษาในกลุ่มตัวอย่างที่เป็น ผู้ดูแลของเด็กวัยเรียนด้วย เพื่อพัฒนาให้ผู้ดูแลเด็กมีความรู้เรื่องการบริโภคอาหาร และกิจกรรมทางกายที่เหมาะสม รวมทั้งสามารถ นำาความรู้ที่ได้รับไปปรับใช้ในชีวิตประจำาวันได้

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

World Health Organization. Global overview child malnutrition [Internet]. Geneva: WHO; 2021 [cited 2023 Jun 25]. Available from: http://apps.who.int/gho/tableau-public/tpc-frame.jsp?id=402

สำนักโภชนาการ. ลดเด็กไทยอ้วน ลดเสี่ยง NCDs . นนทบุรี: กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข; .จาก: https://nutrition2.anamai.moph.go.th/web-upload/6x22caac0452648c8dd1f534819ba2f16c/202205/m_news/37262/209779/file_download/3796cd9543ac569b6087a749b1c8a3ae.pdf: เมื่อวันที่ 12 สิงหาคม 2566

กลุ่มพัฒนาการส่งเสริมสุขภาพวัยเรียน. สรุปผลการดำเนิน งานการขับเคลื่อนการส่งเสริมสุขภาพวัยเรียน ปีงบประมาณ 2566 ศูนย์อนามัยที่ 9 นครราชสีมา. นครราชสีมา: ศูนย์อนามัยที่ 9.จาก: https://anyflip.com/oiqes/mufs. เมื่อวันที่ 12 สิงหาคม. 2566

เฉลิมพร นามโยธา, กษมา วงษ์ประชุม, นิจฉรา ทูลธรรม, ชัยวุฒิ บัวเนี่ยว. ผลของโปรแกรมส่งเสริมโภชนาการเพื่อลดความชุกของภาวะน้ำหนักเกินและอ้วนในเด็กวัยเรียน. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยมหาสารคาม. 2565;41(1): 49-61.

Baran, R., Baran, J., Leszczak, J., Bejer, A., & Wyszynska, J. Sociodemographic and socioeconomic factors influencing the body mass composition of school-age children. International Journal of Environmental Research and Public Health. 2022;19(18): 1-14.

ศูนย์พัฒนาองค์ความรู้ด้านกิจกรรมทางกายประเทศไทย. รายงานผลการวิเคราะห์สถานการณ์ที่เกี่ยวข้องกับการส่งเสริมกิจกรรมทางกายเด็กวัยเรียนวัยรุ่น ปี 2565 (รอบ 5 เดือนหลัง). จาก: https://dopah.anamai.moph.go.th/web-upload/8x6b2a6a0c1fbe85a9c274e6419fdd6071. เมื่อวันที่ 31 มีนาคม 2568

นฤมล เอกธรรมสุทธิ์, สิรารักษ์ เจริญศรีเมือง, ทับทิม ปัตตะพงศ์, ชลลดา ติยะวิสุทธิ์ศรี, รุ่งทิวา หวังเรืองสถิตย์, สาวิตรี ลิ้มกมลทิพย์, และธิติรัตน์ ราศิริ.ผลของบทเรียนออนไลน์ เรื่องภาวะโภชนาการเกินในเด็กต่อความรู้และทัศนคติของประชาชน. วารสารวิทยาลัยพยาบาล บรมราชชนนี สุพรรณบุรี. 2565;5(1): 96-112.

กัญชรีย์ พัฒนา, และปราลีนา ทองศรี. โรคอ้วนในเด็กวัยเรียนและบทบาทพยาบาลอนามัยชุมชน. วชิรเวชสารและวารสารเวชศาสตร์เขตเมือง. 2562;63(เพิ่มเติม): 133-140

วิภารัตน์ สุวรรณไวพัฒนะ, ชไมพร ประคำนอก,วิรุฬจิตรา อุ่นจางวาง. รับมืออย่างไรกับภาวะโภชนาการเกินในเด็กวัยเรียน: เจเนอเรชันใหม่ในยุคดิจิทัล. วารสารสุขภาพและการศึกษาพยาบาล. 2566;29(1): 1-14.

ศุภลักษณ์ ศรีธัญญา, วนลดา ทองใบ และจีราภรณ์ กรรมบุตร. ผลของโปรแกรมปรับเปลี่ยนพฤติกรรมตามแผนต่อพฤติกรรมการบริโภคอาหารและการทำกิจกรรมทางกายของเด็กวัยเรียนตอนปลายที่มีภาวะน้ำหนักเกิน. วารสารพยาบาลศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. 2562;31(2): 85-97.

Faul F, Erdfelder E, Buchner A, Lang AG. Statistical power analysis using G*Power 3.1: Test for correlation and regression analyses. https://www.poycho.uni-duessldorf.de/abteilungen/aap/gpower3/..7. Accessed June 5, 2025

Rosenstock M, Strecher J, & Becker H. Social leaning theory and the health belief model. Health Education Quarterly. 1988;15(2): 175-183.

เสาวนีย์ ชูจันทร์ และธนพร วรรณกูล. การพัฒนาโปรแกรมสุขศึกษาโดยเน้นเด็กเป็นศูนย์กลาง ต่อการรับรู้ความสามารถของตนและพฤติกรรมการบริโภคอาหารของเด็กวัยเรียน อำเภอลำลูกกา จังหวัดปทุมธานี. วารสารพยาบาลทหารบก. 2561; 19(3): 158-164.

ชุติมา สร้อยนาค,จริยาวัตร คมพยัคฆ์,พรศิริ พันธสี.การศึกษาแบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพ และความเสี่ยงการเกิดโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ของมุสลิมวัยทำงาน. วารสารพยาบาลทหารบก. 2561; 19(2): 267-277

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-06-27

รูปแบบการอ้างอิง

1.
ชูจันทร์ เ, จารนัย พ. ผลของโปรแกรมการประยุกต์ทฤษฎีแบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพต่อพฤติกรรมการบริโภคอาหาร และกิจกรรมทางกายของเด็กวัยเรียน. J Chulabhorn Royal Acad [อินเทอร์เน็ต]. 27 มิถุนายน 2025 [อ้างถึง 31 ธันวาคม 2025];7(2):139-46. available at: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/jcra/article/view/270107

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย