กรณีศึกษา: ภาวะ ventricular fibrillation ในผู้ป่วยที่ได้รับยา ergotamine
Main Article Content
บทคัดย่อ
ในผู้ป่วยที่ได้รับยา ergotamine เกินขนาดหรือได้รับยา ergotamine ร่วมกับยาที่ทำให้เกิดปฏิกริยา ระหว่างกันของยา 2 ชนิด จนทำให้การดูดซึมของยาเพิ่มมากขึ้นกว่าปกติ จะมีผลทำให้ยา ergotamine สามารถออกฤทธิ์ได้นานขึ้น จนเกิดภาวะที่เรียกว่า ergotism ซึ่งเป็นภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรง โดยอาการ ที่เกิดขึ้นจะเกี่ยวข้องกับการที่เส้นเลือดส่วนปลายเกิดการหดตัวจนทำให้อวัยวะต่าง ๆ ขาดเลือดไปเลี้ยง ซึ่งจะทำให้มีอาการและอาการแสดงหลายรูปแบบ เช่น มือเท้าเย็นจากการขาดเลือดไปเลี้ยง ภาวะเส้นเลือด สมองตีบ และภาวะหัวใจขาดเลือด เป็นต้น สำหรับกรณีศึกษาที่นำเสนอนี้เป็นผู้ป่วยชายอายุ 18 ปี ที่มีประวัติ
กินยา ergotamine จำนวน 7 เม็ด ภายใน 24 ชั่วโมงที่เกิดภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะซึ่งได้รับการช่วยชีวิตด้วย
การทำ CPR นานถึง 90 นาทีก่อนจะเสียชีวิต
จากการทบทวนกรณีศึกษาที่มีการตีพิมพ์เกี่ยวกับภาวะ ergotism ที่ทำให้เกิดภาวะหัวใจขาดเลือด หัวใจเต้นผิดจังหวะ (ventricular fibrillation) และเกิดกล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน พบว่า มีเพียงแค่ 2 ราย ซึ่งไม่มีรายใดเสียชีวิต แต่รายนี้เป็นผู้ป่วยรายแรกที่มีการรายงานการเสียชีวิตจากภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ (ventricular fibrillation) หลังได้รับยา ergotamine อย่างไรก็ตามผู้ป่วยรายนี้ไม่ได้รับการชันสูตรพลิกศพ เพื่อยืนยันสาเหตุการเสียชีวิตที่แน่นอน
คำสำคัญ: เส้นเลือดส่วนปลายหดตัว ไมเกรน หัวใจเต้นผิดจังหวะ
Article Details
References
2. Zavaleta EG, Fernandez BB, Grove MK, Kaye MD. St. Anthony’s fire (ergotamine induced leg ischemia)
a case report and review of the literature. Angiology 2001; 52: 349-56.
3. Eadie MJ. Clinically significant drug interactions with agents specific for migraine attacks. CNS Drugs. 2001; 15: 105-18.
4. Dresser GK, Spence JD, Bailey DG. Pharmacokinetic-pharmacodynamic consequences and clinical relevance of cytochrome P450 3A4 inhibition. Clin Pharmacokinet 2000; 38: 41-57.
5. Meyler WJ. Side effect of ergotamine. Cephalagia 1996; 16: 5-10.
6. Reynolds J. Martindale: The extra pharmacopoeia. London: Royal Pharmaceutical Society 1996; p.481-3.
7. Kumar GN, Rodrigues AD, Buko AM, Denisien JF. Cytochrome P-450 mediated metabolism of the HIV-1 protease inhibitor ritonavir (ABT-538) in human liver microsomes. J Pharmacol Exp Ther 1996; 227: 423-31.
8. Baldwin ZK, Ceraldi CC. Ergotism associated with HIV antiviral protease inhibitor therapy. J Vasc Surg
2003; 37: 676-8.
9. Velez Roa S, Preumont N, Mols P, Stoupel E, Renard M. Ventricular fibrillation secondary to ergotamine in a healthy young woman. Acta Cardiol 1999; 54: 283-6.
10. Liaudet L, Buclin T, Jaccard C, Eckert P. Drug points: Severe ergotism associated with interaction between ritonavir and ergotamine. BMJ 1999; 318 :771.
11. Yasue, Hirofumi, Takizawa, Akinori, Nagao, Masao. Acute myocardial infarction induced by ergotamine tartrate: possible role of coronary arterial spasm. Angiology 1981; 32: 414.
12. Roithinger FX, Punzengruber C, Gremmel F, Hinterreiter M, Holzner F, Pachinger O. Myocardial infarction after chronic ergotamine abuse. Eur Heart J 1993; 14: 1579-81.
13. BSAMA5 Bulletin der Schweizerischen Akademie der Medizinischen Wissenschaften. (Schwabe & Co., Steinentorstr. 13, CH-4010 Basel, Switzerland) V.1-1944: 2, 1, 1946/1947.
14. RPOBAR Research Progress in Organic-Biological and Medicinal Chemistry. (NewYork, NY) V.1-3, 1964-72. Discontinued. V.2; 284,1970.
15. Pardo Rey C, Yebra M, Borrallo M, Vega A, Ramos A, Montero MC. Irreversible coma, ergotamine, and ritonavir. Clin Infect Dis 2003; 37: 72-3.
16. Vila A, Mykietiuk A, Bonvehi P, Temporiti E, Uruena A, Herrera F. Clinical ergotism induced by ritonavir. Scand J Infect Dis 2001; 33: 788-9.
17. Mortier E, Pouchot J, Vinceneux P, Lalande M. Ergotism related to interaction between nelfinavir and ergotamine. Am J Med 2001; 110: 594.
18. Blanche P, Rigolet A, Gombert B, Ginsburg C, Salmon D, Sicard D. Ergotism related to a single dose of ergotamine tartrate in an AIDS patient treated with ritonavir. Postgrad Med J 1999; 75: 546-7.
19. Rosenthal E, Sala F, Chichmanian RM, Batt M, Cassuto JP. Ergotism related to concurrent administration of ergotamine tartrate and indinavir. JAMA 1999; 281: 987.
20. Montero A, Giovannoni AG, Tvrde PL. Leg ischemia in a patient receiving ritonavir and ergotamine [letter]. Ann Intern Med 1999; 130: 329-30.