กลุ่มอาการ Neuroleptic malignant syndrome:การทบทวนวารสารและรายงานผู้ป่วย 6 ราย

Article Sidebar

PDF
เผยแพร่แล้ว: มิ.ย. 26, 2020
คำสำคัญ:
neuroleptic malignant syndrome

Main Article Content

ศรินทิพย์ ศิริสุวรรณรัตน์
กลุ่มงานจิตเวช โรงพยาบาลเจริญกรุงประชารักษ์สำนักการแพทย์ กรุงเทพมหานคร

บทคัดย่อ

บทนำ:   กลุ่มอาการ neuroleptic malignant syndrome (NMS) ประกอบด้วยไข้ กล้ามเนื้อเกร็ง ความรู้สึกตัวเปลี่ยนแปลง เช่น ซึม สับสน กระวนกระวายก้าวร้าว ระบบประสาทอัตโนมัติแปรปรวน เช่น ความดันโลหิตสูง หัวใจเต้นเร็ว หอบ เหงื่อออกมาก กลั้นปัสสาวะไม่อยู่ การตรวจทางห้องปฏิบัติการพบการเพิ่มขึ้นของเม็ดเลือดขาวและการเพิ่มขึ้นของ serum creatine phosphokinase (CPK) มักพบในผู้ป่วยที่ใช้ยาต้านโรคจิต ยาต้านเศร้า หรือการหยุดยาพาร์กินสันฉับพลัน โดยผ่านกลไก central hypodopaminergicหรือ dopamine-serotonin ขาดความสมดุล กลุ่มอาการ NMS มีอัตราการเสียชีวิตร้อยละ10-55 ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของอาการและระยะเวลาก่อนได้รับการรักษา


วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาในรายละเอียดเชิงลึกเกี่ยวกับอาการ การดำเนินโรค ยาที่เกี่ยวข้อง และวิธีการรักษาของผู้ป่วยกลุ่มอาการ NMS ให้แพทย์รุ่นต่อไปสามารถวินิจฉัยได้ไว รักษาได้ทันและลดอัตราการตายหรือพิการจากกลุ่มอาการ NMS


วิธีดำเนินการวิจัย: เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาโดยรวบรวมข้อมูลผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยกลุ่มอาการ NMS 6 รายในโรงพยาบาลเจริญกรุงประชารักษ์ มาศึกษาในรายละเอียดเชิงลึก โดยศึกษาจากการดูข้อมูลย้อนหลังที่มีการบันทึกไว้ตั้งแต่ปีพ.ศ.2557-2560


ผลการวิจัย:ผู้ศึกษาได้รายงานผู้ป่วยกลุ่มอาการNMS 6 ราย โดยผู้ป่วย 3 ราย เกิดกลุ่มอาการ NMS ภายหลังได้รับยาต้านโรคจิตเป็นเวลานาน ผู้ป่วย 1 ราย เกิดกลุ่มอาการ NMS หลังหยุดยาพาร์กินสันฉับพลัน ผู้ป่วย 1 ราย ซึ่งมีโรคติดสุราและมีภาวะเพ้อจากการขาดสุราเกิดกลุ่มอาการ NMS ภายหลังได้รับ haloperidol 5 มิลลิกรัม ฉีดเข้ากล้ามเนื้อเพียง 24 ชั่วโมง และผู้ป่วยอีก 1 ราย เกิดกลุ่มอาการ NMS ภายหลังได้รับยาต้านเศร้า ผู้ป่วย 2 ราย เสียชีวิตจากกลุ่มอาการ NMS ผู้ป่วย 4 รายหายจากกลุ่มอาการดังกล่าวภายหลังได้รับการรักษาแบบประคับประคองร่วมกับการให้ยา bromocriptine benzodiazepine และ anticholinergic drug (trihexyphenidyl) ผู้ป่วย 1 รายได้รับการให้ยาพาร์กินสันกลับเข้าไป ผู้ป่วยทุกรายได้รับการแก้ไขอาการขาดน้ำ ปรับสมดุลของเกลือแร่ในเลือด และระงับการให้ยาที่ทำให้เกิดกลุ่มอาการดังกล่าว


สรุป: กลุ่มอาการNMSเกิดขึ้นได้ในทุกช่วงเวลาของการได้ยากลุ่มเสี่ยง เป็นภาวะที่ต้องการการวินิจฉัยและการรักษาที่แม่นยำเพราะเป็นอันตรายต่อชีวิตและเกิดภาวะแทรกซ้อนขึ้นได้มากหลักการรักษาคือ หยุดการให้ยาที่เป็นสาเหตุ หรือ รีบกลับมาให้ยาพาร์กินสันหากถอนยาฉับพลันให้การรักษาแบบประคับประคองตามอาการ ร่วมกับให้การรักษาด้วยยาเฉพาะ คือ bromocriptine dantrolene anticholinergic drugbenzodiazepine และ electroconvulsive therapy (ECT)

Article Details

How to Cite
ฉบับ
ปีที่ 16 ฉบับที่ 1 (2020): มกราคม-มิถุนายน 2563
บท
บทความวิจัย

References

1. Delay J, Pichot P, Lempiere T, Blissalde B, Peigne F. Le neuroleptiquemajeur non phenothiazinique et non reserpinique, l’haloperidol, dans le traitement es psychoses. (A non-phenothiazine and non-reserpine major neuroleptic, haloperidol, in the treatment of psychoses) in French. Ann Med Psychol 1960;18:145-52.
2. กุลธิดา เมธาวศิน. ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับการเคลื่อนไหวผิดปกติ.วารสารประสาทวิทยาศาสตร์ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 2555; 7(4): 51-78.
3. Pelonero AL, Levenson JL, Pandurangi AK. Neuroleptic malignant syndrome: a review. Psychiatr Serv 1998;49(9):1163-72.
4. Su YP, Chang CK, Hayes RD, Harrison S, Lee W, Broadbent M, et al. Retrospective chart review on exposure to psychotropic medications associated with neuroleptic malignant syndrome. Acta PsychiatrScand 2014; 130:52-60.
5. Berman BD. Neuroleptic malignant syndrome: a review for neurohospitalists. Neurohospitalist 2011;1:41-7.
6. Bhanushali MJ, Tuite PJ. The evaluation and management of patients with Neuroleptic malignant syndrome. Neurologic Clin 2004;22(2):389-411.
7. Reilly TH, Kirk MA. Atypical antipsychotics and newer antidepressants.Emerg Med Clin North Am2007;25(2):477-97.
8. Adnet P, Lestavel P, Krivosic-Horber R. Neuroleptic malignant syndrome. Br J Anaesth2000;85(5):129-35.
9. Patil BS, Subramanym AA, Singh SL, Kamath RM. Low serum iron as a possible risk factor for neuroleptic malignant syndrome. Int J Appl Basic Med Res 2014; 4: 117-8.
10. HallRC,ApplebyB,HallRC.Atypicalneuroleptic malignantsyndromepresentingasfeverofunknownoriginintheelderly.SouthMedJ2005;98: 114-7.
11. Neuroleptic malignant syndrome. Diagnostic and statistical manual of mental disorders. 4thed. Washington, DC: American Psychiatric Association; 1994. p.739-42.
12. Fricchione G, Mann SC, Caroff SN. Catatonia, lethal catatonia, and neuroleptic malignant syndrome. Psychiatr Ann 2000; 30(5):347-55.
13. Lazarus A. Differentiating neuroleptic-related heatstroke from neuroleptic malignant syndrome. Psychosomatics1989; 30(4):454-6.
14. Martin TG. Serotonin syndrome. Ann Emerg Med 1996; 28(5):520-6.
15. Birmes P, Coppin D, Schmitt L, Lauque D. Serotonin syndrome: a brief review. Can Med Assoc J 2003;168(11):1439-42.
16. Christian A, Ellis F, Halsall P. Is there a relationship between masseteric muscle spasm and malignant hyperpyrexia?. Br J Anaesth 1989;62:540-4.
17. Strawn JR, Keck PE, Caroff SN. Neuroleptic malignant syndrome. Am J Psychiatry 2007;164(5):870-6.
18. Lenlerpetersen P, Hansen BD, Hasselstrom L. A rapidly progressing lethal case of neuroleptic malignant syndrome. Intensive Care Med 1990;16(4):267-8.
19. Levenson JL. Neuroleptic malignant syndrome. Am J Psychiatry 1985;142(3):1137-45.
20. Nierenberg D, Disch M, Manheimer E, Patterson J, Jonathan R, Gerard Set al. Facilitating prompt diagnosis and treatment of the neuroleptic malignant syndrome. Clin Pharm Ther 1991; 50: 580-6.
21. Gupta S, Nihalani ND. Neuroleptic malignant syndrome: a primary care perspective. Prim Care Companion. J Clin Psychiatry 2004; 6: 191-4.
22. Ananth J, Aduri K, Parameswaran S, Gunatilake S. Neuroleptic malignant syndrome: risk factors, pathophysiology, and treatment. Acta Neuropsychiatrica 2004; 16: 219-28.
23. Mann SC, Caroff SN, Keck PE Jr, Lazarus A. Neuroleptic malignant syndrome related conditions. 2nded. Washington, DC: American Psychiatric Publishing; 2003.
24. Ananth J, Parameswaran S, Gunatilake S, BurgoyneK, Sidhom T. Neuroleptic malignant syndrome and atypical antipsychotic drugs. J Clin Psychiatry 2004; 65: 464-70.
25. Tanii H, Fujita K, Okazaki Y. Neuroleptic malignant syndrome related to a switch to perospirone and anticholinergic withdrawal. Am J Psychiatry 2006;163: 547-8.
26. Matsumoto R, Kitabayashi Y, Nakatomi Y, Tsuchida H, Fukui K. Neuroleptic malignant syndrome induced by quetiapine and fluvoxamine. Am J Psychiatry 2005; 162: 812.
27. ทวนธน บุญลือ, จิตติพล ตันติวิท. Neuroleptic malignant syndrome จากการได้รับยา paliperidone long acting injection ร่วมกับoral risperidone และ intramuscular Haloperidol. วารสารประสาทวิทยา 2015;31(2):41-52.
28. Borovicka MC, Bond LC, Gaughan KM. Ziprasidone- and lithium-induced neuroleptic malignant syndrome. Ann Pharmacother 2006;40:139-42.
29. Berardi D, Amore M, Keck PJ, Troia M, Dell’Atti M. Clinical and pharmacologic risk factors for neuroleptic malignant syndrome: a case-control study. Biol Psychiatry 1998;44:748-54.
30. Keck PE, Pope HG, Cohen BM, McElroy SL, Nierenberg AA. Risk-factors for neuroleptic malignant syndrome-a case control study. Arch Gen Psychiatry 1989;46(6):914-8.
31. Kontaxakis VP, Havaki-Kontaxaki BJ, Stamouli SS, Christodoulou GN. Toxic interaction between risperidone and clozapine: a case report. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry 2002;26:407-9.
32. Tantiphlachiva K. Neuroleptic malignant syndrome: afive-year review. Journal of Psychiatric association of Thailand 1999;44(3):189-200.
33. Wae-alee D, Tanchaiswad W. Neuroleptic malignant syndrome: a review of 12 cases. Journal of the psychiatrist association of Thailand1996;41(2):89-109.
34. Kasantikul D, Kanchanatawan B. Neuroleptic malignant syndrome: a review and report of 6 cases. J Med Assoc Thai 2006;89(12):2155-60.
35. Isbister GK, Bowe SJ, Dawson A, Whyte IM. Relative toxicity of selective serotonin reuptake inhibitors (SSRIs) in overdose. J Toxicol Clin Toxicol 2004; 42: 277-85.
36. Kuno S, Mizuta E, Yamasaki S. Neuroleptic malignant syndrome in parkinsonian patients:risk factors. Eur Neurol 1997; 38(2):56-9.
37. GrannerMA, WootenGF.Neurolepticmalignantsyndromeor parkinsonismhyperpyrexia syndrome. Sem Neurol.1991; 11(3):228-35.
38. DavisJM,CaroffSN, MannSC.Treatmentofneuroleptic malignantsyndrome. PsychiatrAnn2000;30(3):325-31.
39. LurdesTse, Alasdair M, Vanessa S, Fidel V. Neuroleptic malignant syndrome: a review from a clinically oriented perspective. Current Neuropharmacology 2015; 13:395-406.
40. Rosebush PI, Stewart T, Mazurek MF. The treatment of neuroleptic malignant syndrome. are dantrolene and bromocriptine useful adjuncts to supportive care?. Br J Psychiatry 1991;159:709-12.
41. Rosenberg MR, Green M. Neuroleptic malignant syndrome. review of response to therapy. Arch. Intern Med 1989; 149(9): 1927-31.
42. Scheftner WA,Shulman RB. Treatment choice in neuroleptic malignant syndrome. ConvulsTher1992; 8(4): 267-79.
43. McCarronMM,BoettgerML, PeckJJ. Acaseofneuroleptic malignant syndrome successfully treated with amantadine.JClinPsychiatry1982;43(9):381-2.
44. HendersonVW,WootenGF. Neurolepticmalignantsyndrome-apathogeneticrolefordopaminereceptorblockade.Neurology1981;31(2):132-7.
45. FrancisA,KochM,ChandragiriS,RizviS,PetridesG. Islorazepama treatment for neuroleptic malignantsyndrome?.CNS Spectr2000;5(7):54-7.