การศึกษาเปรียบเทียบระดับการไหลของน้ำนม ปริมาณน้ำนม และลักษณะของน้ำนมเอก โท ของมารดาหลังคลอดปกติครรภ์แรก ในแต่ละกลุ่มธาตุเจ้าเรือนและลักษณะของแม่นมเบญจกัลยาณี ตามหลักการแพทย์แผนไทย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาเปรียบเทียบระดับการไหลของน้ำนม ปริมาณน้ำนม และลักษณะของน้ำนมเอก โทของมารดาหลังคลอดปกติครรภ์แรก ในแต่ละกลุ่มธาตุเจ้าเรือนและลักษณะของแม่นมเบญจกัลยาณี
วิธีดำเนินการวิจัย: อาสาสมัครอายุ 18-35 ปี จำนวน 99 คน ณ หอผู้ป่วยสูติ-นรีเวชกรรมสามัญ โรงพยาบาลธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ ผ่านเกณฑ์การคัดเข้าโครงการวิจัย เก็บข้อมูลทั่วไป ข้อมูลด้านสูติกรรมธาตุเจ้าเรือน ลักษณะหญิงเบญจกัลยาณี นำมาศึกษาเปรียบเทียบอัตราการไหลของน้ำนม วัดปริมาณของน้ำนมด้วยวิธีชั่งน้ำหนักทารก และประเมินคุณภาพของน้ำนมเอก น้ำนมโท เก็บข้อมูลในชั่วโมงที่ 2-6, 12, 24, 36 และ 48 ชั่วโมงหลังคลอด อาสาสมัครทุกคนได้รับการดูแลพื้นฐานทางการแพทย์ ควบคู่กับการดื่มน้ำสมุนไพรขิงวันละ 2 ครั้ง ครั้งละ 1 แก้ว (250 มิลลิลิตร) ติดต่อกัน 2 วัน หรือ 48 ชั่วโมงหลังคลอด
ผลการวิจัย: 1) อัตราการไหลของน้ำนม พบว่า ไม่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p>0.05)ของอัตราการไหลของเต้านมทั้งสองข้างในแต่ละกลุ่มธาตุเจ้าเรือนและกลุ่มแม่นมเบญจกัลยาณี โดยพบค่าธาตุเจ้าเรือนไฟ มีอัตราเฉลี่ยการไหลของน้ำนม สูงกว่ากลุ่มธาตุเจ้าเรือนน้ำ ดิน ลม ในชั่วโมงที่ 2-6, 12, 24, 36 และ 48 ชั่วโมงหลังคลอด 2) ปริมาณน้ำนม พบว่า ไม่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p>0.05) ของกลุ่มของธาตุเจ้าเรือนและลักษณะหญิงเบญจกัลยาณี และพบว่า ธาตุเจ้าเรือนไฟมีปริมาณน้ำนมสูงสุด รองลงมา คือ ธาตุน้ำ ธาตุดิน และธาตุลม ตามลำดับ และพบลักษณะของแม่นมเบญจกัลยาณีในลักษณะที่ 2 มีปริมาณน้ำนมมากที่สุด ตามด้วยลักษณะที่ 1 ลักษณะที่ 4 และลักษณะที่ 3 ตามลำดับ 3) คุณภาพของน้ำนมเอก น้ำนมโท พบว่า ไม่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p>0.05) ทั้งกลุ่มธาตุเจ้าเรือนและลักษณะของแม่นมเบญจกัลยาณี โดยธาตุเจ้าเรือนน้ำมีน้ำนมเอกสูงที่สุดตามด้วยธาตุลม และพบลักษณะหญิงเบญจกัลยาณีที่พบน้ำนมเอกมากที่สุด คือ ลักษณะที่ 1
สรุป: ธาตุเจ้าเรือนไฟพบอัตราการไหลและปริมาณของน้ำนมสูงสุด ธาตุเจ้าเรือนน้ำมีน้ำนมเอกสูงที่สุด
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
นวลจันทร์ ใจอารีย์. การแพทย์แผนไทยประยุกต์สำหรับการดูแลหญิงก่อนตั้งครรภ์ ขณะตั้งครรภ์ การทำคลอด และหลังคลอด. พิมพ์ครั้งที่ 2. ปทุมธานี: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์; 2563.
Lawrence RA, Lawrence RM. Breastfeeding: a guide for medical profession. 8th ed. Philadelphia: Elsevier; 2016.
World Health Organization. Global nutrition targets 2025: breastfeeding policy brief [Internet]. 2014[cited 2024 Sep 1]. Available from: https://www.who.int/publications/i/item/WHO-NMH-NHD-14.7
ยูนิเซฟประเทศไทย. ผลสำรวจระดับชาติล่าสุดชี้ไทยมีอัตราการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่เพิ่มขึ้น การคลอดในวัยรุ่นลดลง การลงโทษเด็กด้วยความรุนแรงลดลง แต่แนวโน้มเรื่องการศึกษาและพัฒนาการของเด็กยังน่าเป็นห่วง[อินเทอร์เน็ต]. 2566 [เข้าถึงเมื่อ 3 พ.ย. 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://shorturl.asia/u9HWA
มูลนิธิฟื้นฟูส่งเสริมการแพทย์ไทยเดิมฯ และโรงเรียนอายุรเวทธำรง สถานการแพทย์แผนไทยประยุกต์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล. ตำราการแพทย์ไทยเดิม (แพทยศาสตร์สงเคราะห์ ฉบับอนุรักษ์) เล่มที่ 1. พิมพ์ครั้งที่ 2; ฉบับชำระ พ.ศ. 2550. กรุงเทพฯ: ศุภวนิชการพิมพ์; 2552.
สถาบันการแพทย์แผนไทย กรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก. คู่มือประชาชนในการดูแลสุขภาพด้วยการแพทย์แผนไทย. กรุงเทพฯ: สำนักงานกิจการโรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก; 2547.
กรรณิการ์ จันทร์แก้ว, ธิดารัตน์ นฤมิตมนตรี. ผลของยาสมุนไพรบำรุงน้ำนมต่อระดับการไหลของน้ำนมในมารดาหลังคลอด. วารสารสาธารณสุขและวิทยาศาสตร์สุขภาพ 2563;3(2):41-51.
Paritakul P, Ruangrongmorakot K, Laosooksathit W, Suksamarnwong M, Puapornpong P. The effect of ginger on breast milk volume in the early postpartum period: a randomized, double-blind controlled trial. Breastfeed Med 2016;11:361-5.
ทัพพ์เทพ ทิพยเจริญธัม, ผ่องพิมล ดาศรี, ศุภกิจ สุวรรณไตรย์, สุวีรวรรณ ลิ้มสุวรรณ, เพ็ญจันทร์ ประดับมุข เซอร์เรอร์, ประวิทย์ อัครเสรีนนท์. การประเมินความสัมพันธ์ระหว่างธาตุเจ้าเรือนกำเนิดกับลักษณะของผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง ในคลินิกอายุรเวท แพทย์แผนไทยประยุกต์ โรงพยาบาลศิริราช. เวชบันทึกศิริราช 2561;11(3):158-66.
อดิศักดิ์ สุมาลี, ไวพจน์ จันทรวิเมลือง, ณิชมน มุขสมบัติ, อรุณพร อิฐรัตน์. ความสัมพันธ์ของธาตุเจ้าเรือนกับอาการโดยรวมทางจมูกและคุณภาพชีวิตจากการใช้ยาแคปซูลสารสกัดประสะเปราะใหญ่ในการรักษาผู้ป่วยโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้. Thai Journal of Public Health 2023;53(1):381-99.
