นวัตกรรมการดูแลผู้ป่วยโดยใช้ผู้ป่วยเปีนศูนย์กลาง และการบูรณาการการบริหารจัดการระบบบริการในประเทศไทย : กรณีศึกษาโรงพยาบาลบ้านเหลื่อม จังหวัดนครราชสีมา

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพี่อศึกษา พัฒนา และค้นหาประเด็นที่สำคัญและหลักฐานเชิงประจักษ์เกี่ยวกับ การดูแลผู้ป่วยและชุมชนโดยใช้ผู้ป่วยและชุมชนเป็นศูนย์กลางโดยเฉพาะผู้ป่วย โรคเรื้อรัง
วิธีการศึกษา: เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพที่ออกแบบลักษณะวิจัยเชิงปฏิบัติการอย่างมีส่วนร่วม (Participatory Action research design) และการอภิปรายกลุ่มจากผู้มีส่วน เกี่ยวข้อง (Focus group discussion) เพื่อพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยและ ชุมชนโดยใช้ผู้ป่วยและชุมชนเป็นศูนย์กลางในการแก้ไขปัญหาโรคเรื้อรัง ปัญหา สาธารณสุขที่ซับซ้อน ซึ่งคัดเลือกมา 3 กลุ่ม ได้แก่ โรคเรื้อรัง (เบาหวาน/ความดันโลหิตสูง) โรคไข้เลือดออกและปัญหาเรื่องอุบัติเหตุจราจรในจังหวัด นครราชลืมา
ผลการศึกษา: พบประเด็นสำคัญในการจัดบริการและพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยและชุมชน โดยใช้ผู้ป่วยและชุมชนเป็นคูนย์กลางอยู่ 4 องค์ประกอบ คือ ระดับบุคคล ครอบครัวและชุมชน บุคลากรสาธารณสุข องค์กรดูแลด้านสุขภาพและระบบ สุขภาพ ซึ่งในแต่ละองค์ประกอบมีประเด็นย่อย ๆ อีกหลายประเด็น โดยต้อง อาศัยองค์ความรู้จากหลายวิชาและการประสานงานที่ดีจากทุกองค์ประกอบ รวมทั้งต้องอาศัยทักษะการสร้างปฏิสัมพันธ์กับผู้ป่วย โดยแพทย์สืบค้นทั้งโรค และความเจ็บป่วย ทำความเข้าใจชีวิตคนไข้ หาหนทางดูแลร่วมกัน ผสมผสาน การสร้างเสริมสุขภาพและปัองกันโรค เติมความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างแพทย์กับ ผู้ป่วยอย่างต่อเนื่อง ตั้งอยู่บนพื้นฐานความเป็นจริง
สรุป: การพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยและชุมชนโดยใช้ผู้ป่วยและชุมชนเป็นคูนย์กลาง ภายใต้นโยบาย 30 บาท ของรัฐบาลจำเป็นต้องสร้างระบบการฝึกทักษะ การสร้างนวัตกรรม รวมทั้งการปรับปรุงให้แนวคิดนี้ยืดหยุ่นและยั่งยืน โดยมุ่งเน้นให้เกิดการดูแลที่องค์รวม (กาย จิต สังคม) ทั้งในระบบการศึกษาและระบบบริการ
คำสำคัญ: นวัตกรรมการให้บริการผู้ปวยและญาติโดยให้ผู้ป่วยเป็นศูนย์กลาง