ปัจจัยที่มีผลต่อการเลิกบุหรี่สำเร็จในกลุ่มผู้ป่วยที่เข้ารับบริการเลิกบุหรี่ ณ โรงพยาบาลนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์

บทคัดย่อ

บทนำ: การสูบบุหรี่ทำให้เกิดการเสียชีวิตที่แท้จริงสามารถป้องกันได้(1)เพราะบุหรี่มีสารก่อมะเร็งและเป็นปัจจัยเสี่ยงต่อโรคหลอดเลือดสมองและโรคหลอดเลือดหัวใจโดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้ป่วยโรคเรื้อรังขณะที่การเลิกบุหรี่สำเร็จด้วยตนเองทำได้ยาก (2)
วัตถุประสงค์: การศึกษานี้มีเพื่อศึกษาถึงปัจจัยต่างๆที่มีผลต่อการเลิกบุหรี่สำเร็จ
วิธีการศึกษา: ใช้รูปแบบการศึกษา 2 แบบ ได้แก่ การศึกษาแบบพรรณนา (Descriptive study) และ การศึกษาเชิงวิเคราะห์ (Analytic study) แบบ cross-sectional analytic study เพื่อหาความสัมพันธ์ของปัจจัยที่มีผลต่อการเลิกบุหรี่สำเร็จ โดยเก็บข้อมูลจาก ผู้เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลนางรอง ในช่วงเวลา 1 ตุลาคม พ.ศ.2559 -30 กันยายน พ.ศ.2560: จำนวน 207 คน โดยผู้ที่เลิกบุหรี่สำเร็จหมายถึง ผู้รับบริการเลิกบุหรี่ได้ตั้งแต่ 6 เดือนขึ้นไป
ผลการศึกษา: ในการศึกษาครั้งนี้เก็บรวบรวมข้อมูล 207 ตัวอย่าง มีผู้รับบริการเลิกบุหรี่สำเร็จ 64 ราย คิดเป็นร้อยละ 30.9 ใน univariate analysis พบปัจจัยที่พบว่ามีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติได้แก่ การอยู่อาศัยในเขตเมือง (odds ratio = 0.3, 95%CI=0.1-0.8),ปริมาณการสูบ 11-20 มวน/วัน( odds ratio = 0.4, 95%CI=0.2-0.9) และระดับการติดนิโคตินระดับต่ำมาก (Fager’s score0-2) (odds ratio =1.7, 95%CI=1.1-1.9) และ multivariate analysis ปัจจัยที่พบว่ามีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติในระดับการติดนิโคตินที่ต่ำมาก (Fager’s score 0-2) เป็นปัจจัยที่ทำให้เลิกบุหรี่สำเร็จ adjusted odds ratio = 1.9, 95%CI=1.3-3.9 ปัจจัยที่ขัดขวางการเลิกบุหรี่สำเร็จได้แก่ การอาศัยอยู่ในเขตเมือง โดย adjusted odds ratio = 0.3, 95%CI=0.1-0.9
สรุป: อัตราการเลิกบุหรี่สำเร็จของผู้รับบริการอยู่ที่ ร้อยละ 30.9 โดยพบว่า กลุ่มที่อยู่อาศัยในเขตเมืองมีการเลิกบุหรี่ได้ 0.3 เท่าของกลุ่มที่อยู่นอกเขตเมือง และการติดนิโคตินในระดับต่ำมาก (Fager’s score 0-2) มีแนวโน้มที่จะเลิกบุหรี่ได้ 1.9 เท่าเมื่อเทียบกับกลุ่มที่มีระดับการติดนิโคตินระดับสูง (Fager’s score 8-10) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ
คำสำคัญ: การเลิกบุหรี่ ผลการเลิกสำเร็จ โรงพยาบาลนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์ ประเทศไทย