การรักษาต่อมน้ำเหลืองที่คอในระยะยังไม่แพร่กระจายของผู้ป่วยมะเร็งช่องปากโดยการเฝ้าระวังผ่าตัด ฉายแสง และผ่าตัดร่วมกับฉายแสง

Main Article Content

รักศักดิ์ อัมไพพันธ์
ภัทิราพร ยวงรัมย์
ธนภรณ์ เงยวิจิตร

บทคัดย่อ

หลักการและเหตุผล: การรักษามะเร็งช่องปากในระยะเริ่มต้นที่ยังไม่มีการแพร่กระจายของต่อมน้ำเหลือง (cN0-OSCC) ในปัจจุบันมีแนวทางการจัดการต่อมน้ำเหลืองที่คอ (elective neck management) ในหลายรูปแบบ ซึ่งแต่ละรูปแบบมีผลต่ออัตราการกลับมาเป็นซ้ำและอัตรารอดชีพที่ต่างกันและผลการศึกษาที่ผ่านมายังไม่สามารถหาความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติได้อย่างชัดเจน
วิธีการศึกษา: ศึกษาเชิงวิเคราะห์แบบ retrospective cohort ผู้ป่วยมะเร็งช่องปากที่ได้รับการรักษามะเร็งต้นกำเนิดด้วยการผ่าตัดและมีวิธี elective neck management 4 วิธีคือ 1) การเฝ้าระวัง (Observation, OBS) 2) การผ่าตัดต่อมน้ำเหลืองที่คอ (Elective neck dissection, END) 3) การฉายแสงที่ลำคอ (Elective neck irradiation, ENI) 4) การรักษาด้วยการผ่าตัดและฉายแสงร่วมกัน(Combined elective neck dissection and radiation therapy, END+RT) โดยเก็บข้อมูลภายในช่วง 1 มกราคม พ.ศ. 2558 ถึง 1 มกราคม พ.ศ. 2563 และติดตามต่ออีก 1 ปี จนถึง 1 มกราคม พ.ศ. 2564 การวัดผลในการศึกษานี้ใช้ Kaplan-Meier หาโอกาสปลอดจากโรค (disease-free survival) และโอกาสรอดชีพ (overall survival)
ผลการศึกษา: มีผู้เข้าร่วมวิจัย cN0-OSCC เข้าเกณฑ์การคัดเลือกทั้งหมด 124 คนแบ่งออกมาเป็น 4 กลุ่ม คือ กลุ่ม OBS จำนวน 96 คน, END จำนวน 15 คน กลุ่ม ENI จำนวน 9 คน และ กลุ่ม END+RT จำนวน 4 คน ผลการศึกษา พบว่าในกลุ่ม OBS, END, ENI และ END+RT มี disease-free survival ที่ใกล้เคียงกันและไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ (p= 0.235) แต่กลุ่ม OBS และ END มี overall survivalต่างกันอย่างมีนัยสำคัญเมื่อเทียบกับกลุ่ม ENI และ END+RT (p< 0.001)
สรุป: ข้อมูลจากการวิจัยสรุปได้ว่า elective neck management วิธีใดก็ยังไม่สามารถเพิ่ม disease-free survival ให้แตกต่างกันทางสถิติได้แต่วิธี OBS และ END มีoverall survival ที่ดีกว่าอย่างมีนัยสำคัญ
คำสำคัญ: มะเร็งช่องปากบริเวณส่วนลำคอในระยะเริ่มต้น ไม่มีการแพร่กระจายของต่อมน้ำเหลืองที่คอ โอกาสปลอดจากโรคโอกาสรอดชีพ การป้องกันการเกิดโรคกลับซ้ำที่คอ

Article Details

บท
นิพนธ์ต้นฉบับ

References

Imsamran W, Chaiwerawattana A, Wiangnon S, Pongnikorn D, Suwanrungrung K, Sangrajrang S, Buasom R edited. Cancer in Thailand Vol VIII., 2010-2012. Bangkok : New Thammada Press (Thailand) Co., Ltd.; 2015.

D'Cruz AK, Vaish R, Kapre N, Dandekar M, Gupta S, Hawaldar R, et al. Elective versus Therapeutic Neck Dissection in Node-Negative Oral Cancer. N Engl J Med 2015;373(6):521-9. doi: 10.1056/NEJMoa1506007.

August M, Gianetti K. Elective neck irradiation versus observation of the clinically negative neck of patients with oral cancer. J Oral Maxillofac Surg 1996;54(9):1050-5. doi: 10.1016/s0278-2391(96)90157-3.

Abu-Ghanem S, Yehuda M, Carmel NN, Leshno M, Abergel A, Gutfeld O, et al. Elective Neck Dissection vs Observation in Early-Stage Squamous Cell Carcinoma of the Oral Tongue With No Clinically Apparent Lymph Node Metastasis in the Neck: A Systematic Review and Meta-analysis. JAMA Otolaryngol Head Neck Surg 2016;142(9):857-65. doi: 10.1001/jamaoto.2016.1281.

Paleri V, Urbano TG, Mehanna H, Repanos C, Lancaster J, Roques T, et al. Management of neck metastases in head and neck cancer: United Kingdom National Multidisciplinary Guidelines. J Laryngol Otol 2016;130(S2):S161-S169. doi: 10.1017/S002221511600058X.

Chitapanarux I, Traisathit P, Komolmalai N, Chuachamsai S, Sittitrai P, Pattarasakulchai T, et al. Ten-Year Outcome of Different Treatment Modalities for Squamous Cell Carcinoma of Oral Cavity. Asian Pac J Cancer Prev 2017;18(7):1919-24. doi: 10.22034/APJCP.2017.18.7.1919.

กิตติ จันทรพัฒนา, มนุพล ตั้งทองคำ, หัชชา ศรีปลั่ง, วิทูร ลีลามานิตย์. ผลการรักษาต่อมน้ำเหลืองระยะก่อนตรวจพบในผู้ป่วย มะเร็งช่องปากระยะก่อนลุกลามที่ได้รับการผ่าตัด เลาะต่อมน้ำเหลืองที่คอ รังสีรักษา หรือการเฝ้าระวัง. สงขลานครินทร์เวชสาร 2556;31(4):167-77.

Agostini T, Spinelli G, Arcuri F, Perello R. Metastatic Squamous Cell Carcinoma of the Lower Lip: Analysis of the 5-Year Survival Rate. Arch Craniofac Surg 2017;18(2):105-11. doi: 10.7181/acfs.2017.18.2.105.

Colevas AD, Yom SS, Pfister DG, Spencer S, Adelstein D, Adkins D, et al. NCCN Guidelines Insights: Head and Neck Cancers, Version 1.2018. J Natl Compr Canc Netw 2018;16(5):479-90. doi: 10.6004/jnccn.2018.0026.

Massey C, Dharmarajan A, Bannuru RR, Rebeiz E. Management of N0 neck in early oral squamous cell carcinoma: A systematic review and meta-analysis. Laryngoscope 2019;129(8):E284-E298. doi: 10.1002/lary.27627.

Nibu K, Ebihara Y, Ebihara M, Kawabata K, Onitsuka T, Fujii T, et al. Quality of life after neck dissection: a multicenter longitudinal study by the Japanese Clinical Study Group on Standardization of Treatment for Lymph Node Metastasis of Head and Neck Cancer. Int J Clin Oncol 2010;15(1):33-8. doi: 10.1007/s10147-009-0020-6.

Rose-Ped AM, Bellm LA, Epstein JB, Trotti A, Gwede C, Fuchs HJ. Complications of radiation therapy for head and neck cancers. The patient's perspective. Cancer Nurs 2002;25(6):461-7. doi: 10.1097/00002820-200212000-00010.

ศราวุธ นนทะศิลา, สุพจน์ คำสะอาด, รักศักดิ์ อำไพพันธ์, ณฐลี โรส น้อยสุวรรณ, ธิดา รัตนวิไลศักดิ์. อัตรารอดชีพของผู้ป่วยมะเร็งช่องปากหลังการวินิจฉัย ที่ได้รับการรักษาในโรงพยาบาลบุรีรัมย์ จังหวัดบุรีรัมย์. ศรีนครินทร์เวชสาร 2563;35(6):753-9.

den Toom IJ, Boeve K, Lobeek D, Bloemena E, Donswijk ML, de Keizer B et al. Elective Neck Dissection or Sentinel Lymph Node Biopsy in Early Stage Oral Cavity Cancer Patients: The Dutch Experience. Cancers (Basel) 2020;12(7):1783. doi: 10.3390/cancers12071783.