การเปรียบเทียบการตรวจอัลตราซาวด์อีลาสโตกราฟี่และการตรวจไฟโบรสแกนสำหรับการวินิจฉัยและแสดงระยะพังผืดของตับในผู้ป่วยโรคไวรัสตับอักเสบบีและซี
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
หลักการและเหตุผล: การตรวจชิ้นเนื้อตับทางผิวหนังเป็นมาตรฐานอ้างอิงสำหรับการประเมินทางคลินิกของพังผืดในตับ ซึ่งเป็นการตรวจที่มีความแม่นยำสูงและเชื่อถือได้ แต่ก็อาจเกิดภาวะแทรกซ้อนซึ่งเนื่องจากการเจาะได้ อัลตราซาวด์อีลาสโตกราฟี่เป็นการตรวจที่ไม่มีภาวะแทรกซ้อน สามารถประเมินความรุนแรงของพังผืดในตับได้ ส่วนไฟโบรสแกนเป็นการตรวจที่ใช้อย่างแพร่หลาย และมีความแม่นยำในการตรวจสูง
วัตถุประสงค์: เพื่อวิเคราะห์ความแม่นยำและความสอดคล้องในการวินิจฉัยและประเมินความรุนแรงของภาวะพังผืดในตับจากการตรวจอัลตราซาวด์อีลาสโตกราฟี่เปรียบเทียบกับการตรวจไฟโบรสแกนในผู้ป่วยไวรัสตับอักเสบบีและซีในโรงพยาบาลบุรีรัมย์
วิธีการศึกษา: การศึกษาเชิงวินิจฉัย รูปแบบ cross sectional design ที่กลุ่มงานรังสีวิทยา โรงพยาบาลบุรีรัมย์ ในผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นไวรัสตับอักเสบบีและซี ระหว่างเดือนธันวาคม พ.ศ. 2563 ถึงเดือนตุลาคม 2564 ผู้ป่วยทุกรายจะได้รับการตรวจอัลตราซาวด์อีลาสโตกราฟี่และมีการส่งตรวจไฟโบรสแกนเพื่อประเมิน hepatic fibrosis staging รายงานผลความสอดคล้องระหว่าง 2 วิธีด้วย complete perfect agreement และ Weighted Kappa Coefficient
ผลการศึกษา: ผู้ป่วยทั้งหมดจำนวน 79 ราย ในภาพรวมการตรวจทั้ง 2 วิธี มีค่า complete perfect agreement ที่ร้อยละ 82.2 และมีค่า weight kappa=0.52 (p-value<0.001) หากพิจารณาเฉพาะกลุ่ม F1-F2 มีค่า weight kappa=0.53 (p-value<0.001) ส่วนกลุ่ม F3-F4 มีค่า weight kappa=0.03 (p-value=0.245)
สรุป: การตรวจ ultrasound shear wave elastography มีความแม่นยำในการวินิจฉัยภาวะพังผืดในตับในระยะ F1 และ F2 แต่มีข้อผิดพลาดในการวัดค่าพังผืดในตับของระยะ F3 และ F4 เมื่อเปรียบเทียบกับไฟโบรสแกน
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
Zhou WC, Zhang QB, Qiao L. Pathogenesis of liver cirrhosis. World J Gastroenterol 2014;20(23):7312-24. doi: 10.3748/wjg.v20.i23.7312.
Pariente D, Franchi-Abella S. Paediatric chronic liver diseases: how to investigate and follow up? Role of imaging in the diagnosis of fibrosis. Pediatr Radiol 2010;40(6):906-19. doi: 10.1007/s00247-010-1600-3.
ไพศาล ธัญญาวินิชกุล. ความชกุของการติดเชื้อไวรสัตับอักเสบบีเรื้อรังและไวรัสตับอักเสบซีในประชากรตำบลหนองป่าครั่ง อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่. วารสารกรมการแพทย์ 2560;2:103-8.
Bravo AA, Sheth SG, Chopra S. Liver biopsy. N Engl J Med 2001;344(7):495-500. doi: 10.1056/NEJM200102153440706.
Ovchinsky N, Moreira RK, Lefkowitch JH, Lavine JE. Liver biopsy in modern clinical practice: a pediatric point-of-view. Adv Anat Pathol 2012l;19(4):250-62. doi: 10.1097/PAP.0b013e31825c6a20.
Takyar V, Etzion O, Heller T, Kleiner DE, Rotman Y, Ghany MG, et al. Complications of percutaneous liver biopsy with Klatskin needles: a 36-year single-centre experience. Aliment Pharmacol Ther 2017;45(5):744-53. doi: 10.1111/apt.13939.
Towbin AJ, Serai SD, Podberesky DJ. Magnetic resonance imaging of the pediatric liver: imaging of steatosis, iron deposition, and fibrosis. Magn Reson Imaging Clin N Am 2013;21(4):669-80. doi: 10.1016/j.mric.2013.05.001.
Dietrich CF, Bamber J, Berzigotti A, Bota S, Cantisani V, Castera L, et al. EFSUMB Guidelines and Recommendations on the Clinical Use of Liver Ultrasound Elastography, Update 2017 (Long Version). Ultraschall Med 2017;38(4):e16-e47. doi: 10.1055/s-0043-103952.
Fu J, Wu B, Wu H, Lin F, Deng W. Accuracy of real-time shear wave elastography in staging hepatic fibrosis: a meta-analysis. BMC Med Imaging 2020;20(1):16. doi: 10.1186/s12880-020-0414-5
Vilar-Gomez E, Calzadilla-Bertot L, Wai-Sun Wong V, Castellanos M, Aller-de la Fuente R, Metwally M, et al. Fibrosis Severity as a Determinant of Cause-Specific Mortality in Patients With Advanced Nonalcoholic Fatty Liver Disease: A Multi-National Cohort Study. Gastroenterology 2018;155(2):443-57.e17. doi: 10.1053/j.gastro.2018.04.034.
Yoon JH, Lee JY, Woo HS, Yu MH, Lee ES, Joo I, et al. Shear wave elastography in the evaluation of rejection or recurrent hepatitis after liver transplantation. Eur Radiol 2013;23(6):1729-37. doi: 10.1007/s00330-012-2748-z.
Furlan A, Tublin ME, Yu L, Chopra KB, Lippello A, Behari J. Comparison of 2D Shear Wave Elastography, Transient Elastography, and MR Elastography for the Diagnosis of Fibrosis in Patients With Nonalcoholic Fatty Liver Disease. AJR Am J Roentgenol 2020;214(1):W20-W26. doi: 10.2214/AJR.19.21267.
Imajo K, Kessoku T, Honda Y, Tomeno W, Ogawa Y, Mawatari H, et al. Magnetic Resonance Imaging More Accurately Classifies Steatosis and Fibrosis in Patients With Nonalcoholic Fatty Liver Disease Than Transient Elastography. Gastroenterology 2016;150(3):626-37.e7. doi: 10.1053/j.gastro.2015.11.048.
Osman AM, El Shimy A, Abd El Aziz MM. 2D shear wave elastography (SWE) performance versus vibration-controlled transient elastography (VCTE/fibroscan) in the assessment of liver stiffness in chronic hepatitis. Insights Imaging 2020;11(1):38. doi: 10.1186/s13244-020-0839-y.
O'Hara S , Hodson S, Hernaman C , Wambeek N , Olynyk J . Concordance of transient elastography and shear wave elastography for measurement of liver stiffness. Sonography 2017;4(4):141-5.
Ferraioli G, Tinelli C, Dal Bello B, Zicchetti M, Filice G, Filice C, et al. Accuracy of real-time shear wave elastography for assessing liver fibrosis in chronic hepatitis C: a pilot study. Hepatology 2012;56(6):2125-33. doi: 10.1002/hep.25936.
Zeng J, Zheng J, Huang Z, Chen S, Liu J, Wu T, et al. Comparison of 2-D Shear Wave Elastography and Transient Elastography for Assessing Liver Fibrosis in Chronic Hepatitis B. Ultrasound Med Biol 2017;43(8):1563-70. doi: 10.1016/j.ultrasmedbio.2017.03.014.
Colli A, Fraquelli M, Andreoletti M, Marino B, Zuccoli E, Conte D. Severe liver fibrosis or cirrhosis: accuracy of US for detection--analysis of 300 cases. Radiology 2003;227(1):89-94. doi: 10.1148/radiol.2272020193.
Friedrich-Rust M, Nierhoff J, Lupsor M, Sporea I, Fierbinteanu-Braticevici C, Strobel D, et al. Performance of Acoustic Radiation Force Impulse imaging for the staging of liver fibrosis: a pooled meta-analysis. J Viral Hepat 2012;19(2):e212-9. doi: 10.1111/j.1365-2893.2011.01537.x.
Castéra L, Foucher J, Bernard PH, Carvalho F, Allaix D, Merrouche W, et al. Pitfalls of liver stiffness measurement: a 5-year prospective study of 13,369 examinations. Hepatology 2010;51(3):828-35. doi: 10.1002/hep.23425.