อัตราการรอดชีพและปัจจัยที่มีผลต่อการรอดชีพของผู้ป่วยโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่และลำไส้ตรงที่ได้รับการผ่าตัดในโรงพยาบาลเทพรัตน์นครราชสีมา

Main Article Content

สุธาสินี บุญธรรม

บทคัดย่อ

หลักการและเหตุผล: มะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรงเป็นสาเหตุการเสียชีวิตสำคัญ แม้การผ่าตัดช่วยเพิ่มโอกาสรอดชีวิต แต่อัตราการรอดยังแตกต่างตามปัจจัยที่เกี่ยวข้อง
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาอัตรารอดชีพและปัจจัยที่มีผลต่อการรอดชีพในผู้ป่วยมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรงที่ได้รับการผ่าตัดที่โรงพยาบาลเทพรัตน์นครราชสีมา โดยติดตามผลในระยะ 1, 3 และ 5 ปี
วิธีการศึกษา: เป็นการศึกษาเชิงพรรณนาแบบ retrospective cohort ในผู้ป่วยมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรงที่ได้รับการผ่าตัดและมีผลพยาธิวิทยายืนยัน จำนวน 200 ราย ใช้แบบบันทึกข้อมูลจากเวชระเบียน ประกอบด้วยข้อมูลทั่วไป ผลแล็บ และข้อมูลการรักษา วิเคราะห์ด้วยสถิติเชิงพรรณนา และ Cox regression รายงานค่า HR, Adjusted HR, 95%CI กำหนดนัยสำคัญที่ p < 0.05
ผลการศึกษา: จากการศึกษาผู้ป่วยโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่และลำไส้ตรง ที่ได้รับการผ่าตัดในโรงพยาบาลเทพรัตน์นครราชสีมา พบว่า ในปีที่ 1, 2, 3, 4 และ 5 มีอัตราการรอดชีพ ร้อยละ 83.5, 69.0, 60.5, 56.2 และ 53.9 ตามลำดับส่วนใหญ่เป็นการรักษาหรือการผ่าตัดที่วางแผนล่วงหน้า (Elective) 139 ราย (ร้อยละ 69.5) ปัจจัยพยากรณ์การเสียชีวิตในผู้ป่วยอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ ระดับอัลบูมิน ที่สูงมีผลในการลดความเสี่ยงต่อการเสียชีวิต (Adjusted HR = 0.64; 95% CI: 0.45–0.90, p = 0.001), การผ่าตัดเพื่อตัดเนื้องอกออก ช่วยลดความเสี่ยงการเสียชีวิต (Adjusted HR = 0.12; 95% CI: 0.04 – 0.39, p = 0.001), การประเมินเนื้อเยื่อมะเร็ง ระดับ Grading 3 มีความเสี่ยงเสียชีวิตเพิ่มขึ้น (Adjusted HR = 4.19; 95% CI: 1.47–11.88, p = 0.007) และระดับ ASA class 3–4 มีความสัมพันธ์กับความเสี่ยงการเสียชีวิตที่เพิ่มขึ้น (Adjusted HR = 2.78;95% CI: 1.58–4.89, p < 0.01)
สรุป: อัตรารอดชีพ 1 3 และ 5 ปี คือร้อยละ 83.5 60.5 และ 53.9 ตามลำดับ ปัจจัยที่ส่งผลต่อการรอดชีพ ได้แก่ ระดับอัลบูมิน การผ่าตัดเนื้องอก และการประเมินเนื้อเยื่อมะเร็งระดับ Grading 3 ASA class 3–4

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
บุญธรรม ส. . (2025). อัตราการรอดชีพและปัจจัยที่มีผลต่อการรอดชีพของผู้ป่วยโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่และลำไส้ตรงที่ได้รับการผ่าตัดในโรงพยาบาลเทพรัตน์นครราชสีมา. วารสารการแพทย์โรงพยาบาลศรีสะเกษ สุรินทร์ บุรีรัมย์, 40(2), 329–339. สืบค้น จาก https://he02.tci-thaijo.org/index.php/MJSSBH/article/view/274012
ประเภทบทความ
นิพนธ์ต้นฉบับ

เอกสารอ้างอิง

ธเนศ พงศ์ธีรัตน์. อณูชีววิทยาของโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรง. กรุงเทพฯ: เอเชีย ดิจิตอลการพิมพ์ ; 2562.

World Health Organization. Cancer 2018 fact sheet. [Internet]. [cited 2019 Nov 1]. Available from:URL:https://www.who.int/en/news-room/fact-sheets/detail/cancer

Xi Y, Xu P. Global colorectal cancer burden in 2020 and projections to 2040. Transl Oncol 2021;14(10):101174. doi: 10.1016/j.tranon.2021.101174.

กลุ่มข้อมูลข่าวสารสุขภาพ กองยุทธศาสตร์และแผนงาน กระทรวงสาธารณสุข. สถิติสาธารณสุข พ.ศ. 2561. นนทบุรี : กลุ่มข้อมูลข่าวสารสุขภาพ กองยุทธศาสตร์และแผนงาน กระทรวงสาธารณสุข ; 2562.

ปิยาภรณ์ อินทผลัญ, กนกวรรณ สุวรรณปฏิกรณ์. การพยาบาลผู้ป่วยมะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนักที่ได้รับการรักษาด้วยยาเคมีบำบัด. วารสารพยาบาลสภากาชาดไทย 2563;13(2):98–113.

นิธิ ประสงค์สุข. Targeted therapy & immunotherapy [Internet]. 2016 [cited 2025 Apr 24]. Available from:URL: http://thethaicancer.com/Webdocument/GP_article/GP_article_005.html

กัญญ์กมล กิตติรงค์ศิริ, นพพร ประดิษฐ์สิทธิกุล, อุดมศักดิ์ ใช้คลีดแก้ว, ยงยุทธ เทียรวัฒนานนท์. การประเมิน ความคุ้มค่าทางเศรษฐศาสตร์ของการตรวจคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่ในประชากรไทย. กรุงเทพฯ : สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ ; 2558.

สุภัทรา ขุมดินพิทักษ์. อัตรารอดชีพและปัจจัยที่มีผลต่ออัตรารอดชีพผู้ป่วยโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่และลำไส้ตรหลังได้รับการผ่าตัดในโรงพยาบาลร้อยเอ็ด. ศรีนครินทร์เวชสาร 2565;37(1):38–48.

ปุณวัฒน์ จันทรจำนง. อัตราการรอดชีวิตหลังการผ่าตัดในผู้ป่วยมะเร็งลำไส้ใหญ่และลำไส้ตรง ในโรงพยาบาลวชิรพยาบาล. วชิรเวชสารและวารสารเวชศาสตร์เขตเมือง 2564;65(4):271-9.

Monkhan N, Phimha S, Prasit N, Senahad N, Pinsuwan C. Colorectal cancer survival in Thailand. Int J Public Health Asia Pac 2023;2(3):1–8. DOI: https://doi.org/10.62992/ijphap.v2i3.36

นันทิพัฒน์ พัฒนโชติ, เกรียงไกร โกวิทางกูร, ณรงค์ชัย สังซา, ชิตเขต โตเหมือน, วงษ์กลาง กุดวงษา, พงษ์เดช สารการ. อัตรารอดชีพและปัจจัยที่มีผลต่อการรอดชีพของผู้ป่วยโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ หลังได้รับการรักษาด้วยการผ่าตัด. วารสารวิชาการแพทย์เขต 11 2560;31(2):243–55.

Peduzzi P, Concato J, Kemper E, Holford TR, Feinstein AR. A simulation study of the number of events per variable in logistic regression analysis. J Clin Epidemiol 1996;49(12):1373-9. doi: 10.1016/s0895-4356(96)00236-3.

Vittinghoff E, McCulloch CE. Relaxing the rule of ten events per variable in logistic and Cox regression. Am J Epidemiol 2007;165(6):710-8. doi: 10.1093/aje/kwk052.

Luo SL, Hu RY, Gong WW, Wang H, Pan J, Fei FR, et al. [Survival rate of colorectal cancer patients during 2005-2010 in Zhejiang province, China]. [Article in Chinese]. Zhonghua Liu Xing Bing Xue Za Zhi 2013;34(12):1194-7. PMID: 24518018.

Hong Y, Kim J, Choi YJ, Kang JG. Clinical study of colorectal cancer operation: Survival analysis. Korean J Clin Oncol 2020;16(1):3-8. doi: 10.14216/kjco.20002.

Hackett NJ, De Oliveira GS, Jain UK, Kim JY. ASA class is a reliable independent predictor of medical complications and mortality following surgery. Int J Surg 2015;18:184-90. doi: 10.1016/j.ijsu.2015.04.079.

Yamamoto M, Saito H, Uejima C, Tanio A, Tada Y, Matsunaga T, et al. Combination of Serum Albumin and Cholinesterase Levels as Prognostic Indicator in Patients With Colorectal Cancer. Anticancer Res 2019;39(2):1085-90. doi: 10.21873/anticanres.13217.

Stillwell AP, Buettner PG, Ho YH. Meta-analysis of survival of patients with stage IV colorectal cancer managed with surgical resection versus chemotherapy alone. World J Surg 2010;34(4):797-807. doi: 10.1007/s00268-009-0366-y.

Lin BS, Ziogas A, Seery TE, Stamos MJ, Zell JA. Role of surgical resection among chemo therapy-treated patients with colorectal cancer stage IV disease: a survival analysis. J Clin Oncol 2011;29(15_Suppl):3564. https://doi.org/10.1200/jco.2011.29.15_suppl.3564

Ahmed S, Fields A, Pahwa P, Chandra-Kanthan S, Zaidi A, Le D, et al. Surgical Resection of Primary Tumor in Asymptomatic or Minimally Symptomatic Patients With Stage IV Colorectal Cancer: A Canadian Province Experience. Clin Colorectal Cancer 2015;14(4):e41-7. doi: 10.1016/j.clcc.2015.05.008.

Ueno H, Mochizuki H, Hashiguchi Y, Ishiguro M, Kajiwara Y, Sato T, et al. Histological grading of colorectal cancer: a simple and objective method. Ann Surg 2008;247(5):811-8. doi: 10.1097/SLA.0b013e318167580f.