แนวทางการพัฒนาศักยภาพอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านในการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองในกลุ่มเสี่ยง

Main Article Content

ฉัตรทอง จารุพิสิฐไพบูลย์
นฤมล เปรมาสวัสดิ์
อารีย์รัตน์ เปสูงเนิน
นงณภัทร รุ่งเนย
ผุสดี ด่านกุล

บทคัดย่อ

วิจัยเชิงปฏิบัติการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสถานการณ์ แนวทางการพัฒนาศักยภาพและผลลัพธ์ของการพัฒนาศักยภาพของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านในการป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง ผู้ร่วมดำเนินการวิจัยทั้งหมด 53 คน ได้แก่ อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) 30 คน พยาบาลวิชาชีพ 1 คน เจ้าหน้าที่สาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม 1 คนผู้นำชุมชน 1 คน และกลุ่มเสี่ยงโรคหลอดเลือดสมอง 20 คน ทำการศึกษาที่หมู่บ้านหนึ่งของจังหวัดนครราชสีมา เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึก การสนทนากลุ่ม การสังเกตอย่างมีส่วนร่วม และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา ผลการศึกษาพบว่า อสม. มีความรู้เรื่องโรคหลอดเลือดสมองไม่ครบถ้วน ขาดสื่อการสอนในการเยี่ยมกลุ่มเสี่ยง ประชาชนเชื่อมั่นต่อการให้ความรู้ของ อสม. น้อยกว่าเจ้าหน้าที่สาธารณสุข ชุมชนประชาสัมพันธ์เรื่องโรคหลอดเลือดสมองไม่สม่ำเสมอ กลวิธีในการพัฒนาศักยภาพ อสม. ในการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองใช้การมีส่วนร่วมของ อสม. และผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ตั้งแต่การศึกษาปัญหา วิเคราะห์ข้อมูล คืนข้อมูล วางแผน ดำเนินการตามแผนและการประเมินผลร่วมกัน ซึ่งแนวทางการพัฒนา อสม. ประกอบด้วย 1) การจัดอบรมเสวนาเรื่องโรคหลอดเลือดสมองและบทบาท อสม. 2) ร่วมกันจัดตั้งทีมเยี่ยมครอบครัว 3) พัฒนาแกนนำโรคหลอดเลือดสมอง และ 4) จัดทำสื่อการสอนสำหรับกลุ่มเสี่ยงโรคหลอดเลือดสมองร่วมกัน ภายหลังการดำเนินการวิจัยพบว่า อสม. มีความรู้และความเชื่อมั่นในการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองมากขึ้น มีแนวทางในการเยี่ยมครอบครัวกลุ่มเสี่ยง และกลุ่มเสี่ยงโรคหลอดเลือดสมองได้รับประโยชน์จาก อสม. โดยมีข้อมูลการดูแลตนเองที่ถูกต้องสามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้จริง

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
1.
จารุพิสิฐไพบูลย์ ฉ, เปรมาสวัสดิ์ น, เปสูงเนิน อ, รุ่งเนย น, ด่านกุล ผ. แนวทางการพัฒนาศักยภาพอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านในการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองในกลุ่มเสี่ยง. NJPH (วารสาร พ.ส.) [อินเทอร์เน็ต]. 30 ธันวาคม 2020 [อ้างถึง 28 ธันวาคม 2025];30(3):74-89. available at: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/tnaph/article/view/248447
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

1. The Lancet. Strokes are no longer an issue for the old, researchers argue. [internet].2013 [cited 2019 Dec 2]. Available from: https://www.advisory.com/Daily-Briefing/2013/10/24/The-Lancet-million-will-die-from-strokes-each-year.

2. Nakhon Ratchasima Provincial Health Office. Health service usage information. [internet]. Nakhon Ratchasima: Nakhon Ratchasima Provincial Health Office;2019 [cited 2019 Jan 15]. Available from: http://nma.hdc.moph.go.th/hdc/main/index_pk.php-2019/thai/

3. Jutarosaga M, Kaewon S, Sansuk J. Training curriculum development for village health volunteer using systems thinking process and humanized health care concept. Journal of Nurses’ Association of Thailand, North-Eastern Division. 2013;31(1):177-83. (in Thai)

4. Department of Health Service Support. Modern village health volunteers handbook. Bangkok: The Agricultural Co-operative Federation of Thailand.,LTD;2011.

5. Anunta P, Tonganake J. The effectiveness of home visit and training program in village health volunteers in Khwao, Selaphum, Roi Et.2012. Journal of the office of DPC 7 Khon Kaen. 2013;20(1):1-8. (in Thai)

6. Sinpai W, Kompor P. Potential development of village health volunteers on high blood pressure prevention and control at Ban Nangew Moo1, 7 Nangew Sub-District Sangkom District Nongkhai Province. KKU Journal for Public Health Research 2013;6(3):85-92. (in Thai)

7. Jitbantad W, Ruangput P, Sahairak S, Warapeang W. Capacity building of community volunteers to be case manager of community dwelling elderly with disabilities. Health Systems Research Institute (HSRI) [internet].2017 [cited 2019 Dec 20]. Available from: http://164.115.27.97/digital/files/original/20ce4052fd8df6b3296c0eb82ccd850b.pdf

8. Lewin K. Action research and minority problems. Journal of Social Issues.1946;2(4):34-46.

9. Chantavanich S. Data analysis in qualitative research. 12th ed. Bangkok: Chulalongkorn University;2016. (in Thai)

10. Phothisita C. The science and arts of qualitative research. 7th ed. Bangkok: Ammarin Printing and Phaplitching Chamkat (Mahachon);2016. (in Thai)

11. Daymon C, Holloway IM. Qualitative research methods in public relations and marketing communications. 2nd ed. Newyork: Routledge;2011.

12. Phinyo P, Phinyo K, Limtragool P, Tiamkao S, Worawong C, Chuasuan W, et al. Care improvement for patients with stroke through community participation. Songklanagerind Journal of Nursing. 2015;35(2):93-111. (in Thai)

13. Hnuploy K. Factors relating to village health volunteer performance, Phatthalung Province. [Master thesis].Songkla: Thaksin University;2010. (In Thai)

14. Stringer ET. Action Research. 4th ed. Los Angeles: Sage Publication;2014.

15. Phromwet S. The result of potential development program of village health volunteers to promote elderly’s health in Nongsung subdistrict, Aranyaprathet district, Sakaeo province. [Master thesis]. Chachoengsa:Rajabhat Rajanagarindra University;2016. (in Thai)

16. Nilvarangkul K. Action research and participatory action research: background and connection. Journal of Nurses’ Association of Thailand, North-Eastern Division 2013; 31(3):23-8. (In Thai)