ผลสัมฤทธิ์ของคลินิกโรคหืดโรงพยาบาลกระสัง จังหวัดบุรีรัมย์

บทคัดย่อ

หลักการและเหตุผล: โรคหืดเป็นโรคเรื้อรังทีพบบ่อยและเป็นสาเหตุสำคัญของการเข้ารับการรักษาในห้องฉุกเฉินและในโรงพยาบาล จากการสำรวจผลการรักษาโรคหืดในประเทศไทย พบว่าการรักษาโรคหืดยังต่ำกว่ามาตรฐานจากปัญหาดังกล่าวโรงพยาบาลกระสังจึงได้ตั้งคลินิกโรคหืด (Easy asthma clinic) ตามแนวทางของคณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น เมื่อ เดือนตุลาคม 2548 โดยการนำ GINA guideline มาใช้ในการดูแล
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาและเปรียบเทียบระดับการควบคุมโรคหืด, อัตราการเข้ารับการรักษาในห้องฉุกเฉิน, อัตราการนอนโรงพยาบาล, ภาวะแทรกซ้อน ของผู้ป่วยก่อนและหลังการรักษาในคลินิก โรคหืด (Easy asthma clinic)
รูปแบบการวิจัย: การวิจัยเชิงวิเคราะห์แบบเก็บข้อมูลย้อนหลัง
วิธีการวิจัย: ประชากรคือผู้ป่วยโรคหืดที่มีอายุมากกว่า 5 ปีที่เข้ารับการรักษาที่โรคหืดติดต่อกันอย่างน้อย36 เดือน จำนวน 105 คน เครื่องมือที่ใช้ในงานวิจัยได้แก่แบบบันทึกการรักษาของคลินิก โรคหืดในช่วง 1 ตุลาคม พ.ศ.2548 - 30 ก.ย. พ.ศ.2554โดยวัดผลเดือนที่ 0, 12, 24, 36 วิเคราะห์ ข้อมูลโดยใช้สถิติพรรณนาได้แก่ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติวิเคราะห์ ได้แก่ วิเคราะห์ความแปรปรวน (One -way Anova), Chi-sqaure, Paired t-test และ Fisher exact test.
ผลการวิจัย: ระดับการควบคุมอาการโรคหืดที่ 0,12,24,36 เดือนหลังการรักษา พบว่ามีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p=0.000) โดยสามารถควบคุมอาการได้ (controlled) คือร้อยละ 14.1, 59.0, 57.3, 53.3 ตามลำดับ และการมารักษาในห้องฉุกเฉินลดลง เท่ากับร้อยละ 78.8, 10.5, 4.8, 4 ร้อยละการนอนโรงพยาบาลด้วยภาวะหืดฉับพลันลดลง เท่ากับร้อยละ 40, 2.9, 1.9, 5 ตามลำดับ ซึ่งผลลัพธ์มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p=0.000) โดยปริมาณระดับยาพ่นสเตียรอยด์ไม่มีความสัมพันธ์กับการเกิดภาวะแทรกซ้อนด้วย โรควัณโรค ปอดอักเสบ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ
สรุป: การจัดตังคลินิกโรคหืดสามารทำได้ในโรงพยาบาลชุมชนและทำให้ผู้ป่วยได้รับการรักษาตามมาตรฐานมากขึ้น สามารถควบคุมโรคได้ดีขึ้น และมีความปลอดภัย