ประสิทธิภาพและความเชื่อมั่นของโครงการคัดกรองเบาหวาน ขึ้นจอประสาทตา โดยใช้กล้องถ่ายภาพจอประสาทตา ชนิดไม่ต้องขยายม่านตา ในจังหวัดสุรินทร์

บทคัดย่อ

เหตุผลของการวิจัย: การศึกษาเกี่ยวกับประสิทธิภาพและความเชื่อมั่นของโครงการเบาหวานขึ้น จอประสาทตา โดยใช้กล้องถ่ายภาพจอประสาทตาในจังหวัดสุรินทร์ ซึ่งแต่เดิม การตรวจเบาหวานขึ้นจอประสาทจะใช้จักษุแพทย์ ตรวจโดยขยายม่านตา แล้วใช้ กล้องตรวจจอประสาท ซึ่งทางปฏิบัติทำได้ไม่ทั่วถึง เนื่องจากจำนวนจักษุแพทย์ ไม่เพียงพอและปัญหาความห่างไกลของท้องถิ่น การใช้กล้องถ่ายภาพจอประสาทตา ชนิดไม่ต้องขยายม่านตาเป็นการเข้าถึงผู้ป่วยโดยตรง แต่ผู้คัดกรองจอประสาทตา ควรเป็นที่ยอมรับได้
วัตถุประสงค์: ศึกษาเปรียบเทียบความสัมพันธ์ของการอ่านภาพจอประสาทตาของพยาบาลที่ ได้รับการอบรมเบาหวานขึ้นจอประสาทตากับจักษุแพทย์ในด้านจอประสาทตา และจุดรับภาพประสาทตา
วิธีการศึกษา: เป็นการศึกษาแบบติดตามไปข้างหน้าระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2549 ถึงวันที่ 30 กันยายน พ.ศ. 2550 โดยนำกล้องถ่ายภาพจอประสาทตาหมุนเวียนไปถ่าย ภาพจอประสาทตาของผู้ป่วยเบาหวาน ทุกอำเภอในจังหวัดสุรินทร์ แล้วนำภาพถ่ายจอประสาทตามาวิเคราะห์ความสัมพันธ์
ผลการศึกษา: ความสัมพันธ์ระหว่างการอ่านผลภาพจอประสาทตาโดยจักษุแพทย์และพยาบาล ที่ได้รับการอบรมเบาหวานขึ้นจอประสาทตา ในด้านภาวะเบาหวานขึ้นหรือไม่ขึ้น จอประสาทตา และเบาหวานขึ้นจุดรับภาพประสาทตาหรือไม่ มีค่าสัมประสิทธิ์ แคปป้า (Kappa coefficient) อยู่ในเกณฑ์ยอมรับได้มาก (ค่าสัมประสิทธิ์แคปป้า เท่ากับ 0.752 และ 0.724) ตามลำดับ ในด้านแบ่งความรุนแรงของโรคอยู่ในเกณฑ์ ปานกลางค่อนข้างต่ำ (ค่าสัมประสิทธิ์แคปป้าเท่ากับ 0.562)
สรุป: ผลการศึกษาประสิทธิภาพและความเชื่อมั่นของโครงการเบาหวานขึ้นจอประสาทตา ในจังหวัดสุรินทร์พบค่าสัมประสิทธิ์แคปป้าในต้านภาวะเบาหวานขึ้นจอประสาทตา และเบาหวานขึ้นจุดรับภาพประสาทตา อยู่ในเกณฑ์ยอมรับได้มาก จึงสรุปว่า พยาบาลที่ได้รับการอบรมเบาหวานขึ้นจอประสาทตาสามารถเป็นผู้คัดกรอง เบาหวานขึ้นจอประสาทตาในระดับชุมชนได้
คำสำคัญ: โครงการคัดกรองเบาหวานขึ้นจอประสาทตา, กล้องถ่ายภาพจอประสาทตาชนิด ไม่ต้องขยายม่านตา, เบาหวานขึ้นจอประสาทตา, เบาหวานขึ้นจุดรับภาพประสาทตา