ปัจจัยที่มีผลต่อการเสียชีวิตของผู้ป่วยวัณโรคปอดชนิดเสมหะพบเชื้อที่เข้ารับการรักษาแบบผู้ป่วยใน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
หลักการและเหตุผล: วัณโรคเป็นโรคติดเชื้อที่ป้องกันและรักษาได้ แต่ถึงแม้จะมีการมาตรการการดูแลรักษาที่ดีขึ้นกว่าในอดีต อัตราเสียชีวิตของผู้ป่วยวัณโรคก็ยังสูง โดยอัตราเสียชีวิตของผู้ป่วยวัณโรคของประเทศไทยสูงเป็นอันดับ 9ของประเทศแถบทวีปเอเชีย อัตราการเสียชีวิตของผู้ป่วยวัณโรคของจังหวัดสุรินทร์เองพบว่าสูงขึ้นทุกปี การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อหาปัจจัยที่มีผลต่อการเสียชีวิตของผู้ป่วยวัณโรคชนิดเสมหะพบเชื้อที่เข้ารับการรักษาแบบผู้ป่วยใน เพื่อนำข้อมูลไปพัฒนาการดูแลรักษาผู้ป่วยวัณโรค โดยหวังเพื่อจะลดอัตราการเสียชีวิตต่อไป
วิธีการศึกษา: ทำการศึกษาย้อนหลังผู้ป่วยในโรงพยาบาลสุรินทร์ที่ได้รับการวินิจฉัยวัณโรคปอดชนิดเสมหะพบเชื้อ รหัส ICD-10 A150- A159 ในช่วง 1 มกราคม พ.ศ. 2558 ถึง 30 มิถุนายน พ.ศ. 2560 และวิเคราะห์หาปัจจัยที่สัมพันธ์กับการเพิ่มอัตราการเสียชีวิตในโรงพยาบาล
ผลการศึกษา: ผู้ป่วยที่เข้ารับการศึกษา 292 ราย 303 admission เสียชีวิต 91ราย(ร้อยละ 30.3) การวิเคราะห์แบบ univariate analysis พบว่าปัจจัยที่สัมพันธ์กับการเพิ่มอัตราการเสียชีวิตได้แก่เพศหญิง (OR,1.86; (1.08, 3.19)) อาการไข้(OR, 2.4; (1.36, 4.31)) หอบเหนื่อย(OR,4.76; (2.7, 8.47)) ซึม(OR, 3.02; (1.3, 7.01) septic shock แรกรับ(OR, 16.69; (7.03, 43.5)) หรือเกิดภายหลัง 48 ชั่วโมง (OR, 29.58; (6.83, 264.11)) ตับอักเสบ(OR, 2.03; (0.97, 4.18)) ภาวะแทรกซ้อนไตวายเฉียบพลัน (OR, 13.01; (4.89, 40.04)) ปอดติดเชื้อในโรงพยาบาล(OR, 7.18; (2.85, 19.58)) ส่วน multivariate analysis พบว่า วัณโรคปอดร่วมกับเยื่อหุ้มสมอง (adjusted OR, 653.19; (3.33, 128307.03)) ภาพรังสีปอดแบบ multilobar infiltration(adjusted OR, 21.18; (1.71, 262.14)) และผู้ป่วยที่มี acute respiratory failure (adjusted OR, 97.99; (11.45, 838.8)) สัมพันธ์กับการเพิ่มอัตราการเสียชีวิตอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ
สรุป: ปัจจัยที่มีผลต่อการเสียชีวิตของผู้ป่วยวัณโรคปอดชนิดเสมหะพบเชื้อที่เข้ารับการรักษาแบบผู้ป่วยในได้แก่ วัณโรคปอดร่วมกับเยื่อหุ้มสมอง ภาพรังสีปอดแบบ multilobar infiltration และ acute respiratory failure การเน้นพัฒนาระบบการดูแลผู้ป่วยวิกฤตที่มี acute respiratory failureและใช้เครื่องช่วยหายใจ น่าจะทำให้ลดอัตราการเสียชีวิตในโรงพยาบาลได้
คำสำคัญ: วัณโรคปอดเสมหะพบเชื้อ เสียชีวิต ปัจจัยที่มีผลต่อการเสียชีวิต
Article Details
References
2. World Health Organization. Global tuberculosis report 2017. [Internet]. 2017. [cited 2018 Dec 7]. Available: https://www.searo.who.int/tb/documents/annual_tb_repot_2017/en/.
3. Alavi-Naini R, Moghtaderi A, Metanat M, Mohammadi M, Zabetian M. Factors associated with mortality in tuberculosis patients. J Res Med Sci 2013;18(1):52-5.
4. Kim CW, Kim S-H, Lee SN, Lee MK, Lee J, Shinn KC, et al. Risk factors related with mortality in patient with pulmonary tuberculosis. Tuberc Respir Dis (Seoul) 2012;73(1):38-47.
5. Sun J, Fang K, Ren DH, Sheng XL. A study of the prognostic factors associated with mortality in critically ill patients with tuberculous. Zhonghua Jie He He Hu Xi Za Zhi 2011; 34(1):39-42.
6. Kim HJ, Lee CH, Shin S, Lee JH, Kim YW, Chung HS, et al. The impact of nutritional deficit on mortality of in-patients with pulmonary tuberculosis. Int J Tuberc Lung Dis 2010;14(1):79-85.
7. Horita N, Miyazawa N, Yoshiyama T, Sato T, Yamamoto M, Tomaru K, et al. Development and validation of a tuberculosis prognostic score for smear-positive in-patients in Japan. Int J Tuberc Lung Dis 2013;17(1):54-60.
8. Okamura K, Nagata N, Wakamatsu K, Yonemoto K, Ikegame S, Kajiki A, et al. Hypoalbuminemia and lymphocytopenia are predictive risk factors for in-hospital mortality in patients with tuberculosis. Intern Med 2013;52(4):439-44.
9. Lubart E, Lidgi M, Leibovitz A, Rabinovitz C, Segal R. Mortality of patients hospitalized for active tuberculosis in Israel. Isr Med Assoc J 2007;9(12):870-3.
10. Ryu YJ, Koh WJ, Kang EH, Suh GY, Chung MP, Kim H, et al. Prognostic factors in pulmonary tuberculosis requiring mechanical ventilation for acute respiratory failure. Respirology 2007;12(3):406-11.
11. Lee PL, Jerng JS, Chang YL, Chen CF, Hsueh PR, Yu CJ, et al. Patient mortality of active pulmonary tuberculosis requiring mechanical ventilation. Eur Respir J 2003;22(1):141-7.
12. Erbes R, Oettel K, Raffenberg M, Mauch H, Schmidt-Ioanas M, Lode H. Characteristics and outcome of patients with active pulmonary tuberculosis requiring intensive care. Eur Respir J 2006;27(6):1223-8.
13. Lin SM, Wang TY, Liu WT, Chang CC, Lin HC, Liu CY, et al. Predictive factors for mortality among non-HIV-infected patients with pulmonary tuberculosis and respiratory failure. Int J Tuberc Lung Dis 2009;13(3):335-40.
14. Erhabor GE, Adewole OO, Ogunlade O. A five-year review of tuberculosis mortality amongst hospitalised patients in Ile-Ife. Indian J Chest Dis Allied Sci 2006;48(4):253-6.
15. Liew SM, Khoo EM, Ho BK, Lee YK, Mimi O, Fazlina MY, et al. Tuberculosis in Malaysia: Predictors of treatment outcomes in a national registry. Int J Tuberc Lung Dis 2015;19(7):764-71.
16. สำนักวัณโรค กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. ผลการดำเนินงานควบคุมวัณโรคเขตสุขภาพที่ 9 ปี 2557- 2560 เอกสารอิเล็กโทรนิคส์. [สืบค้นข้อมูลวันที่ 12 มีนาคม 2561]. www.tbcmthailand.net.
17. de Almeida CPB, Ziegelmann PK, Couban R, Wang L, Busse JW, Silva DR. Predictors of in-hospital mortality among patients with pulmonary tuberculosis: A Systematic Review and Meta-analysis. Sci Rep 2018;8(1):7230.
18. Gaifer ZA. Risk factors for tuberculosis mortality in a tertiary care center in Oman 2006–2016. Int J Mycobacteriol 2017;6(4):356-9.
19. Sacks LV., Pendle S. Factors related to in-hospital deaths in patients with tuberculosis. Arch Intern Med 1998;158(17):1916–22.
20. Loh WJ, Yu Y, Loo CM, Low SY. Factors associated with mortality among patients with active pulmonary tuberculosis requiring intensive care. Singapore Med J 2017;58(11):656-9.
21. Marcy O, Laureillard D, Madec Y, Chan S, Mayaud C, Borand L, et al. Causes and determinants of mortality in HIV-infected adults with tuberculosis: An analysis from the CAMELIA ANRS 1295-CIPRAKH001 randomized trial. Clin Infect Dis 2014;59(3):435-45.
22. Tabarsi P, Chitsaz E, Moradi A, Baghaei P, Farnia P, Marjani M, et al. Treatment outcome, mortality and their predictors among HIV-associated tuberculosis patients. Int J STD AIDS 2012;23(9):e1-4.